Akaryakıt pompalarına yönelik ilk düzenleme ve gelişim süreci
Akaryakıt istasyonlarındaki pompalara ödeme kaydedici cihaz bağlanmasına yönelik ilk düzenleme 2003 yılında yapılmıştı. zamanla bu sistemdeki suiistimallerin artması üzerine, daha güvenli ve etkin bir izleme mekanizması oluşturulması için yeni tedbirler devreye alındı. bu süreçte, pompa cihazlarının güvenlik düzeyleri artırıldı ve eski sistemler, dışarıdan müdahaleye kapalı, anlık veri iletimi yapabilen yeni nesil cihazlarla değiştirildi. böylece, cihazlara müdahale edilmesi engellenerek, akaryakıt istasyonlarındaki satışların her an denetlenebilir hale gelmesi sağlandı.
Yasal Düzenlemeler ve Teminat Uygulaması
Akaryakıt piyasasında daha sıkı denetim ve kayıt altına alma amacıyla, sektördeki dağıtıcılar ve bayilerden teminat alınması uygulaması getirildi. Lisans almak isteyen firmalar için bu teminat, faaliyete başlamadan önce sağlanması gereken bir şart haline getirildi. Ayrıca, teminat verilmediği takdirde faaliyetlerin durdurulması yönünde yasal düzenlemeler yapıldı. Bu uygulama, sektörün mali sağlamlığını artırarak, lisans sahibi sayısını 120'den 35'e düşürmeyi başardı.
Dışarıdan müdahalelerle yapılan usulsüzlükler, vergi kaçakçılığı suçları kapsamına alındı ve bu tür fiillere 3 yıldan 8 yıla kadar hapis cezası getirilerek, caydırıcı önlemler alındı. Lisans iptali ve geçici durdurma gibi yaptırımlar da bu süreçte devreye sokuldu.
Saha Denetimleri ve Elektronik Sistem İyileştirmeleri
Sektördeki denetimlerin güçlendirilmesi adına, Sosyal Güvenlik Kurumu ve vergi daireleriyle koordinasyon içinde yapılan saha denetimleri, önemli bir yer tutuyor. Yılın 10 ayında, 4 bin 475 mükellef ve 53 bin 396 pompa denetlenerek, satışların doğru ve şeffaf yapılması sağlandı. Ayrıca, faturaların malın teslim anında düzenlenmesi zorunluluğu getirildi ve bu süreçte Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından da çeşitli denetim sistemleri kuruldu.
Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi (UTTS) ve Yeni Düzenlemeler
Gelir İdaresi Başkanlığı, akaryakıt alımı sırasında taşıtların plaka bilgilerinin yeni nesil ödeme kaydedici cihazlara otomatik iletilmesini sağlayacak Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi'ne (UTTS) geçişi başlatacak. Bu sistem, taşıtların plakalarının elle yazılmasını engelleyecek ve böylece yanlış plakalara akaryakıt fişi düzenlenmesinin önüne geçilecek. Uygulama, 1 Ocak 2025 itibarıyla zorunlu hale gelecek ve sistemin tam entegrasyonu ile birlikte akaryakıt istasyonlarındaki vergi kayıpları büyük ölçüde ortadan kalkacak.
Bakan Şimşek'ten Açıklamalar
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, akaryakıt piyasasında yapılan bu düzenlemelerle ilgili önemli açıklamalarda bulundu. Şimşek, "Akaryakıt piyasasında rekabet eşitliğinin sağlanması ve kayıt dışı ekonomiyle etkin mücadele edilmesi amacıyla attığımız adımlar, sektördeki suistimallerin büyük ölçüde önlenmesine katkı sağladı. Yeni sistemle, akaryakıt istasyonlarındaki vergi kaybının önlenmesine yönelik önemli bir adım atıyoruz" dedi. Ayrıca, akaryakıt istasyonu işleten mükelleflerin, 31 Aralık 2024'e kadar en az bir pompa ünitesini UTT sistemine uyumlu hale getirmesi gerektiğini belirtti.
Bakan Şimşek, sistemin kurulumu ve işletilmesi sürecinde akaryakıt istasyonlarına gereken desteğin verileceğini, ancak sistemin sürekli çevrim içi bağlantılı olmasının sorumluluğunun işletmecilere ait olduğunu vurguladı.
Mynet
