Teknolojinin hayatımızdaki rolü arttıkça, cep telefonu ve bilgisayar kullanımı da çoğaldı. Haftada ortalama 24 saat internet başında geçirdiğimiz bu dönemde, yanlış duruş ve uzun süreli ekran kullanımı boyun ağrılarına neden olabiliyor. Özellikle masa başı çalışanlar için bu durum sağlık sorunlarına yol açabiliyor. Sağlığımızı korumak için doğru duruş ve sık molalar önemli.
DİJİTAL DÖNEMİN TEHLİKESİ
Omurganın boyun bölgesi hastalıklarının toplumdaki sıklığı, özellikle cep telefonu ve bilgisayar kullanımı ile çok hızlı bir biçimde artmaktadır. Neredeyse her 10 kişiden biri boyun ağrılarından şikayet etmektedir. Normal pozisyonu ileriye doğru bakmak olan boyun, telefon, bilgisayar, tablet, e-okuyucu gibi araçları kullanırken olağan konumundan çoğu zaman uzun süreliğine çıkarak, baş olmaması gereken şekilde omuzlardan ileriye gitmektedir. Özellikle de bu araçların hepsini birden, yoğun şekilde kullanan insanlarda giderek boyun ağrıları oluşmaya başlamaktadır. Çalışma saatleri dışında kalan vakitlerin de uyku hariç kalan kısmının neredeyse tamamını yine akıllı cihazlar ile geçirmek de kullanım sürelerinin oldukça uzun olmasına ve boynun bu hatalı pozisyonda uzun süre kalmasına yol açmaktadır. Yabancı literatürde “Text neck syndrome” olarak geçen ve Türkçe Cep Boyun Hastalığı veya cep telefonu boynu adı verilen yeni bir hastalık ortaya çıkmıştır.
HASTALIK BELİRTİLERİ NELER?
Telefon ve bilgisayar kullanımı, omurganın duruş ve biyomekaniğini olumsuz etkileyerek boyundaki fizyolojik eğriliğin deformasyonuna yol açmaktadır. Cep boyun hastalığının şiddeti kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Hafif vakalarda boyun kaslarında ağrıya, ilerlemiş vakalarda ise baş ağrısı, kollarda karıncalanma ve uyuşma, boyun omuru disk hasarlarına yol açabilmektedir.
Daha ileri durumlarda bu yeni teknoloji ürünü aletler, omurlar arasındaki disk ekleminin yıpranmasına ve boyun fıtığı oluşmasına neden olabilmektedir. En sık görülen şikayetler; boyun ağrısı, baş ağrısı, boyun kaslarında spazm, tetik nokta, gergin bant gibi kulunç benzeri sertlikler, kollarda uyuşukluk, karıncalanma, kamburluk, başın vücuda ağır gelen hissi, gece uyku kalitesi düşüklüğü olarak ortaya çıkabilmektedir. İlk başta bu belirtilerin duruştan kaynaklandığını kişi anlayamadığından, günlük aktivitelerinde boynun bu duruş bozukluğunda kalması uzun süreçlerde devam eder ve zamanla ağrı da şiddetlendikçe, kişi buna çözüm aramaya başlar; ancak yaşam alışkanlıklarının değiştirilmemesi sebebiyle kendi kendine iyileşme gibi bir yöntem bulması zorlaşır.
CEP BOYUN HASTALIĞINI ÖNLEMEK İÇİN BUNLARA DİKKAT!
Telefonunuzu Aşağıda Tutmayın
Çoğumuz cep telefonu ya da tablet ile çalışır ya da vakit geçirirken telefonu aşağıda tutarız. Ancak bu durumda boynumuzu sürekli olarak öne eğik tutmamız gerekir ve bu bir zaman sonra enseden boyuna doğru yayılan bir ağrı yaratır. Boynu öne eğerek değil, gözlerin hizasında telefona bakılmalıdır. Telefonu daha yukarıda tutarak göz okuma hizasına getirebilir ve böylelikle boynumuzu eğik tutmanın önüne geçebiliriz. Boynu zorlamadan okumayı kolaylaştırmak için telefonun metin boyutu artırılabilir. Görmede zorlanma problemleri de gözlerinizi kısarken kasılma yaratacağı ve yine daha iyi görebilmek için öne doğru eğilmeyi gerektirdiğinden boyun ağrısına sebep olabilir.
Kollarınızla Destekleyin
Telefon masanın üzerinde veya kolun ön kısmı ile desteklenerek iki elle kullanılmalıdır. Bu konuda telefon ve tablet kılıflarından yararlanılabilir. Aynı şekilde bilgisayar kullanırken de öncelikle dik bir oturma pozisyonu almalı ve koltuk yüksekliğini de bilgisayarınız göz hizasına gelecek şekilde ayarlamalısınız. Böylelikle boynun öne doğru eğilmesini engellemiş olursunuz.
Mola Verin
Akıllı telefon üzerinde uzun süre yazı yazmaktan, uzun belgeleri okumaktan veya uzun süre oyun oynamaktan kaçınılmalı, sık sık molalar verilmelidir. İdeal duruşu sürdürmek ve hareket etmek için hatırlatıcı kurulabilir. Çalışma ve okuma sürelerinizde ise zaman zaman duruş ve boyun pozisyonunuzu kontrol ederek düzeltmelisiniz.
Dik Durun
İdeal duruş korunmalıdır. Baş ve boyun aynı eksen üzerinde, omuzlara olan uzaklığı eşit olmalıdır. Omuzlar dik ve doğal pozisyonunda konumlanmalıdır. Bu vücut pozisyonunu korumak için de yukarıda da bahsettiğimiz şekilde bilgisayar ya da mobil cihazınızın konumunu göz hizasına göre ayarlamalısınız.
EN SIK GÖRÜLEN ŞİKAYETLER
Boyun Ağrısı
Yazımızın genel kapsamında da bahsettiğimiz üzere boynun omuz hizasından aşağıya ve öne doğru eğik bir konumda uzun süre bulunması ilk başlarda daha hafif olmak üzere giderek şiddetlenen bir boyun ağrısına neden olabilir.
Sırt Ağrısı
Boyun konumunun yanlış tutulması kaynaklı olarak boynun alt kısmına doğru ilerleyerek sırt ağrısına da neden olabilir. Dik bir konumda oturmaya dikkat ediyor olsanız bile, boyun kısmının sırt ekseninde olmaması kaynaklı sırt ağrısına da sebep olması mümkün.
Baş Ağrısı
Uzun süreli boyun ağrıları beraberinde enseden başlayan ve baş bölgesine yayılan ağrıları da getirecektir.
Boyun Kaslarında Spazm, Tetik Nokta, Gergin Bant Gibi Kulunç Benzeri Sertlikler
Uzun süreli yanlış pozisyonda bulunma kaynaklı olarak boyun bölgesinde sertlikler oluşması ve temasla ağrı yapması mümkündür.
Kollarda Uyuşukluk, Karıncalanma
Vücudumuz tüm hatları ile birbirleriyle bağlantı içerisinde olan parçalardan oluşmaktadır. Bu parçaların ağrıyı birbirlerine iletebilir olması son derece normaldir. Boyun aşağı dönük pozisyonda uzun süreli olarak durduğunuzda bu ağrı kollarınıza doğru inecektir.
Kamburluk
Omurganın doğru pozisyonda bulunmaması ve uzun süreli duruş bozukluğu kaynaklı kambur duruş meydana gelebilir. Bu durum sadece boyun ağrısı değil, bel ağrısı problemlerine de yol açabilir.
Başın Vücuda Ağır Gelen Hissi
Hem boyun ağrısı, hem baş ağrısı, hem de omuzlardaki baskı hissi kaynaklı olarak baş bölgesi ağırlık yaratıyormuş gibi huzursuz bir his oluşmasına neden olabilir.
Gece Uyku Kalitesi Düşüklüğü
Ağrı kaynaklı olarak yatış pozisyonu da bu durumdan etkilenecektir. Buna bağlı olarak gece sık sık uyanma, doğru uyku pozisyonu arama durumuyla karşılaşılabilir ki bu da verimli bir uyku süresi geçirilmesine engel olur.
Turan YÖRÜK
