Maymun Çiçeği varyantı Afrika'da görüldü: İşte belirtiler ve tedavi bilgileri

Afrika'da yeni bir maymun çiçeği varyantı tespit edildi. Afrika Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (Afrika CDC) Genel Müdürü Jean Kaseya, Afrika'da bildirilen vakaların 2022-2023 arasında %79, 2023-2024 arasında ise %160 oranında arttığını duyurdu. Peki, maymun çiçeği virüsü nasıl bulaşır ve belirtileri nelerdir? İşte maymun çiçeği varyantı hakkında merak edilenler...

Maymun çiçeği, 1958'de maymunlarda tespit edildikten sonra, insanlarda ilk kez 1970'te Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nde görülmüştür. Çiçek benzeri bir salgın nedeniyle "maymun çiçeği" olarak adlandırılan hastalık, başlangıçta araştırma laboratuvarındaki maymunlarda fark edilmiştir.

Başta Nijerya ve Kongo Demokratik Cumhuriyeti olmak üzere, Orta ve Batı Afrika'daki tropikal yağmur ormanlarına sahip 11 ülkede görülen hastalığın sıklığı net olarak bilinmemektedir; Afrika'da her yıl birkaç yüz vaka olduğu tahmin edilmektedir. Maymun çiçeği zaman zaman Afrika dışına, enfekte hayvanlar veya insanlar aracılığıyla taşınmakta, ancak bu bölgelerde az sayıda insan etkilenmekte ve bölgesel vaka kümelenmeleri görülmektedir.

Maymun çiçeği, çiçek virüsüne akraba bir DNA virüsüdür ve iki alt tipi bulunur: Batı Afrika ve Orta Afrika (Kongo Havzası). Batı Afrika türü, Kongo türüne göre daha hafif seyirli hastalık yapmaktadır. Afrika dışında görülen vakaların Batı Afrika alt tipi olduğu öngörülmektedir, ancak genetik analizler henüz tamamlanmamıştır.

Adına rağmen, maymunlardan ziyade sincap, sıçan ve fare gibi kemirgenlerde bulunan ve bu hayvanlardan insana geçen maymun çiçeği, enfekte insanlarla veya virüsle kirlenmiş giysi, havlu, çarşaf gibi eşyalarla yakın temas yoluyla da bulaşabilir. Virüs, sağlıklı kişilere ciltteki gözle görülmeyen çatlaklar veya çizikler, mukozalar (ağız, burun, göz) veya solunum yolu aracılığıyla geçebilir.

İnsandan insana bulaşma genellikle büyük solunum salgısı damlacıklarıyla gerçekleşir. Bu damlacıkların uzak mesafelere gitmemesi nedeniyle bulaşma, genellikle yüz yüze, uzun süreli ve yakın temas yoluyla olur.

Maymun çiçeği, ateş, baş ağrısı, yorgunluk, yaygın vücut ağrıları, lenf bezlerinde şişlik ve ciltte döküntüler gibi belirtilerle kendini gösterir. Lenf bezi şişliği, maymun çiçeğinin çiçek, su çiçeği ve kızamıktan ayıran en belirgin özelliğidir. Belirtiler, virüsle temastan ortalama 6-13 gün sonra ortaya çıkar.

Hastalığın ilk 5 gününde ateş, şiddetli baş ağrısı, lenf bezlerinde şişlik, sırt ağrısı ve aşırı halsizlik görülür. Ciltteki döküntüler ise ateş başladıktan 1-3 gün içinde ortaya çıkar. Avuç içi, ayak tabanı, ağız içi, genital bölge ve gözlerde oluşan lezyonlar, kabuk bağladıktan sonra düşer ve iyileşir.

Maymun çiçeği hastalığından şüphelenilen durumlarda, belirtileri gösteren kişilerin son bir ay içinde riskli bölgelere seyahat edip etmedikleri veya benzer belirtileri olan kişilerle yakın temasları olup olmadığı araştırılmalıdır.

Hastalığın tanısı, kan örnekleriyle konulamamaktadır çünkü virüs kanda çok kısa süre kalır ve PCR testi ile saptanamaz. Antijen ve antikor testlerinin de, daha önce uygulanan çiçek aşısı gibi nedenlerle her zaman doğru sonuç vermediği düşünülmektedir.

Hastalık şüphesinde, lezyonlardan uygun güvenlik önlemleriyle alınan örneklerin "biyogüvenlik düzeyi 2" olan bir laboratuvara gönderilmesi gerekmektedir.

Maymun çiçeği hastalığı teyit edilen hayvanlar veya kişilerle temas edenlerin, son temastan itibaren 21 gün boyunca belirti ve bulgular açısından izlenmesi gerekir.

 

hürriyet