Samsun haber- Türkiye tarımının baş belası haline gelen kahverengi kokarca böceği (Halyomorpha halys), Samsun ve bölgede yol açtığı büyük yıkımın ardından şimdi de Marmara Bölgesi'ni hedef aldı. Son olarak Bursa'nın Karacabey ilçesine bağlı Bayramdere ve Kurşunlu mahallelerinde görülen istilacı tür, özellikle kiraz, erik ve dut ağaçlarında ciddi zarara yol açarak ürün kalitesini düşürdü. Bu durum, "korkulan oldu" dedirterek, böceğin yeni bir yayılma evresine geçtiği endişelerini artırdı.
MARMARA'DA İLK DARBE: BURSA'DA ÇİFTÇİ TEYAKKUZDA
Bursa Karacabey'de, özellikle Bayramdere ve Kurşunlu'da meyve bahçeleri kahverengi kokarca alarmı veriyor. Çiftçiler, ağaçlardaki kiraz, erik ve dutların böcek tarafından emilerek deforme olduğunu, lekeli ve tatsız hale geldiğini bildiriyor. Ürünlerin pazar değeri düşerken, çiftçilerin geliri de tehlikeye girdi. Bölge halkı, Karadeniz'de yaşanan felaketin kendi başlarına gelmesinden korkuyor ve yetkililerden acil ve etkili önlemler talep ediyor.
SAMSUN’UN 3 YILLIK KABUSU: FINDIK BAŞTA OLMAK ÜZERE ÜRÜNLER TEHDİT ALTINDA
Kahverengi kokarca böceği, son üç yıldır özellikle Samsun, Ordu ve Giresun başta olmak üzere Karadeniz Bölgesi'nde fındık üretimine kabusu yaşatıyor. Milyonlarca liralık zarara neden olan böcek, fındıkta kalite ve verim kaybını had safhaya çıkardı. 2024'te yapılan araştırmalar, böceğin yoğun ve orta düzeyde zarar verdiği fındıkların fiziksel özelliklerinde belirgin düşüşler olduğunu bilimsel olarak da kanıtladı. Fındığın yanı sıra çay ve diğer meyveler de bu istiladan nasibini alarak bölge ekonomisine ağır darbe vurdu.
NEDİR BU KAHVERENGİ KOKARCA? NEDEN BU KADAR TEHLİKELİ?
Asya kökenli istilacı bir tür olan kahverengi kokarca böceği, Türkiye'de ilk kez 2017'de görüldü. Hızla çoğalması ve çok sayıda bitki türüne zarar verebilmesiyle biliniyor. Bitkilerin öz suyunu emerek meyvelerde şekil bozukluklarına, lekelenmelere ve lezzet kaybına yol açıyor. Tarım ürünlerinin yanı sıra, kış aylarında ısınmak için evlere ve kapalı alanlara girerek halk arasında da tedirginliğe neden oluyor.
YAYILMA HIZI KORKUTUYOR: UZMANLAR UYARIYOR!
Uzak Doğu'dan geldiği düşünülen ve biyolojik çeşitliliği tehdit eden bu istilacı türün hızlı üreme kapasitesi ve farklı iklim koşullarına kolayca uyum sağlaması, Marmara Bölgesi'ne sıçramasını da beraberinde getirdi. Uzmanlar, böceğin yayılmasının kontrol altına alınamaması durumunda zararın daha da büyüyeceği konusunda uyarıyor. Entegre zararlı yönetimi (IPM) yaklaşımlarının, yani biyolojik mücadele, dikkatli kimyasal mücadele ve kültürel önlemlerin bir arada uygulanmasının şart olduğu belirtiliyor.
ÇİFTÇİ PERİŞAN, YETKİLİLERDEN ÇÖZÜM BEKLENİYOR
Hem Karadeniz'de hem de Marmara'da kahverengi kokarca istilasıyla boğuşan çiftçiler perişan durumda. Sosyal medyada "ürünlerimiz yok oluyor", "emeğimiz heba oldu" feryatları yükseliyor. Tarım ve Orman Bakanlığı başta olmak üzere yetkililerden, bu istilaya karşı daha kapsamlı ve etkili mücadele stratejileri geliştirmesi, çiftçilere acil destek sağlanması ve biyolojik mücadele yöntemlerinin yaygınlaştırılması bekleniyor.
SAMSUN’DA 8 ASIRLIK CAMİYİ İSTİLA ETTİ
Samsun'un Çarşamba ilçesinde 8 asırlık Göğceli Camisi(Çivisiz Cami), kahverengi kokarca istilasıyla mücadele ediyor. Belediye tarafından bugüne kadar 7 kez ilaçlanan camide, istilanın tamamen önüne geçilemediği bildirildi. Göğceli Mezarlığı içerisinde bulunan Çivisiz Cami, 1206 yılında inşa edildi. Anadolu ahşap mimarisinin önemli örneklerinden biri olan cami, tek çivi kullanılmadan yapılmış yapısıyla dikkat çekiyor.
SAMSUN’DA MÜCADELE SÜRÜYOR
Samsun’un bir çok ilçesinde görülen Kahverengi kokarca böceği, başta fındık olmak üzere bir çok tarım ürününe zarar veriyor. Çiftçiler durumdan mağdur olurken yapılan önlemler yetersiz kalıyor.
NE YAPILMALI? ACİL EYLEM PLANI ŞART!
Bu tehlikeli istilacıyla mücadelede önerilen adımlar şunlar:
Biyolojik Mücadele: Böceğin doğal düşmanı olan ve "Samuray Arısı" olarak da bilinen parazitoit yaban arılarının kullanımı yaygınlaştırılmalı.
Kimyasal Mücadele: Mutlaka uzman kontrolünde, çevreye en az zararı verecek ruhsatlı pestisitlerle, doğru zamanda ve doğru dozda uygulama yapılmalı.
Kültürel Önlemler: Tarım alanlarında ve bahçelerde düzenli temizlik, böceklerin kışlayabileceği barınakların azaltılması ve erken uyarı sistemlerinin kurulması büyük önem taşıyor.
Farkındalık ve Eğitim: Çiftçilerin ve halkın, böceği tanıma, yayılmasını engelleme ve mücadele yöntemleri konusunda bilinçlendirilmesi gerekiyor.
Eğer topyekûn bir mücadele başlatılmazsa, kahverengi kokarca böceğinin Türkiye tarımına vereceği zararın boyutlarının çok daha artmasından endişe ediliyor.
haberturk
