Samsun, coğrafi işaretli ürün varlığı ile Karadeniz kentleri arasında dikkati çekiyor. Orta Karadeniz bölgesinde 3 tanesi Amasya, 3 tanesi Çorum, 9 tanesi Samsun ve 6 tanesi Tokat İllerinden olmak üzere toplam 21 adet coğrafi işaret tescili alınmış ürün bulunuyor.
ÜRETİMLERİ DEVAM EDİYOR
Samsun’da Büyükşehir Belediyesi, Bafra Belediyesi, Çarşamba Belediyesi, Vezirköprü Belediyesi, Bafra Ticaret ve Sanayi Odası, Çarşamba Ticaret ve Sanayi Odası, Samsun Ticaret ve Sanayi Odası, Samsun İç Bölge Belediyeler Birliği ve Özler Pide ve Çorba Salonu Otomotiv İnşaat Arı. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından tescillenerek coğrafi işaret alınan 9 ürün bulunuyor. Üretimleri devam eden kente gelen yerli ve yabancı turistlerin oldukça dikkatini çeken coğrafi işaretli ürünler; ‘Bafra Nokulu’, ‘Bafra Pidesi’, ‘Bafra Zembili’, ‘Çarşamba Pidesi’, ‘Samsun Kaz Tiriti’, ‘Terme Pidesi’, ‘Samsun Simidi’, ‘Vezirköprü Semaveri’, ‘Yakakent Mantısı’.
TESCİL TARİHLERİ VE ÖZELLİKLERİ: BAFRA NOKULU: Samsun Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından başvurusu yapılarak, 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında 20.06.2012 tarihinden itibaren korunmak üzere 06.11.2017 tarihinde tescillendi. Bafra Nokulu; mayalı açılmış hamurun içerisine ceviz, kuru sarı üzüm, şeker ve diğer hammaddelerin karışımı konularak yapılan şerbetsiz baklava olarak da adlandırılan bir tatlı çeşidi ve Bafra yöresinin kültürel birikimi ile günümüze ulaşan özel bir şerbetsiz tatlıdır. Bafra Nokulu’nu diğer yörelerde üretilen benzer ürünlerden ayıran en önemli özelliği hamurunda kabartma tozunun kullanılmaması ve içine yumurta katılmamasıdır. Bununla birlikte Bafra Nokulu’nun diğer önemli farklılığı hamurunda sirke kullanılması sonucunda ürünün gevrek olmasıdır. Bafra Nokulu’nun yapımı özel marifet ve ustalık gerektirmektedir. Ürünün yapımında kullanılan iç malzemelerin niteliği ile bu karışımın hazırlanarak bütün hale getirilmesinde ve gerçek lezzetini almasında kültürel birikimle sağlanan ustalık önemlidir. BAFRA PİDESİ: Bafra Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO) Başkanlığı tarafından başvurusu yapılarak 03.03.2009 tarihinde tescillendi. Bafra pidesi; 1 porsiyon (yaklaşık 230 gr) Bafra pidesi 70-75 cm uzunluğunda ve 3-4 cm eninde olup, üstü kapalıdır. Pişen ve tereyağı ile yağlanan Bafra pidesi 6 eşit parçaya kesilmesiyle (yaklaşık 12-13 cm uzunluğunda) servis edilir, yerken hamurunun özelliğinden dolayı baklava gibi ağızda dağılır. Bafra pidesinin yapımında Bafra yöresine has olan tereyağı kullanılmaktadır. Bu tereyağı Bafra’da yetiştirilen hayvanlardan elde edilmekte olup pidemize ayrı bir lezzet katmaktadır. Diğer pidelerde, eritilmiş margarin hamurun üstüne fırça ile sürülmektedir. Bafra pidesinde ise yöremize has olan tereyağı parça halinde hamurun içine konularak eritilmektedir. Bafra ilçesi süt hayvanlarından alınan taze sütler 100 derecede 15 dakika kaynatılır. Kaynatılan süt 80 dereceye düşünceye kadar soğutulur ve kreması alınıp 1 gün bekletilir ve daha sonra yayıkta tereyağı yapımında hiçbir katkı maddesi kullanılmaz ve tamamen doğaldır. Rengi hafif sarımtıraktır (sütün doğal rengi). Şekli yuvarlak veya uzun olabilir. BAFRA ZEMBİLİ: Samsun Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından başvurusu yapılarak 14.05.2012 tarihinde coğrafi işaret alınarak tescillendi. Bafra Zembili; Kızılırmak Deltasında biten ince uzun yapraklarının kenarları keskin, ucu diken gibi, koyu renkli bir çeşit çayır otu olan kındıra ile mısır somağını dış etkilerden koruyan mısır yeleğinin birlikte örülmesi ile oluşan taşıma ve çeşitli amaçlarla kullanılan bir çeşit eşyadır. Bafra Zembilinin hammaddesinin yetiştiği bölge yılın her mevsimi yağış alan bir iklime sahiptir. İklimsel özelliği nedeniyle göllerinde sazlık alan oldukça fazladır. Bu sazlık alanlarda yetişen Türkiye’nin de nadir bölgelerinde az miktarda bulunan kındıra otunun en fazla olduğu alan Bafra Ovası Kızılırmak Deltasıdır. Kındıra zembil üretiminin en önemli hammaddesidir. Zembil yapımında burularak ip halinde kullanılır. Diğer hammaddesi olan kurutulmuş mısır yeleği ise bölgede oldukça yaygın yetiştirilen mısır bitkisinin dış yüzeyidir. Mısır yeleği kurutularak zembil örmede hammadde haline dönüştürülür. Bafra bölgesinde zembil örme sanatının Bafra’ya özgü bir sanat haline gelmesinin nedeni zembil için gerekli olan kındıra otunun ve mısırın bir arada yetiştiği tek bölge olmasıdır. Bafra zembilinin dokusu kullanılan kındıra otunun hasıra nazaran oldukça ince olmasından dolayı hasır zembillerin dokusundan çok daha incedir. inceliğine göre bir metrede ortalama 135 150 düğüm atılır. Ortalama boyutta bir Bafra Zembili için toplam 2.470-2.500 adet ilmek atılır ve sepetin toplam ağırlığı 670 700 gr civarıdır. Bununla birlikte zembilin boyutu ve tasarımı değişebilir. Zembil çanta okul, pazar v.b amaçlı, sepet çamaşır, ekmek, kispet taşıyıcı v.b, bebek puseti, şapka, süs objeleri ve hediyelik eşya olarak kullanılmak için yöre halkı tarafından örülerek üretilmektedir. ÇARŞAMBA PİDESİ Çarşamba Ticaret ve Sanayi Odası (ÇTSO) Başkanlığı tarafından başvurusu yapılarak 21.03.2018 tarihinde tescillendi. Çarşamba Pidesi, Karadeniz hattı boyunca üretilen pideler incelendiğinde yerel özellikleri, pişirme kıvamı, damak zevkleri açısından Samsun ilinde yapılan pidelerin karakteri göze çarpmaktadır. Samsun’un Bafra, Terme ve Çarşamba ilçelerinde kendi adlarıyla anılan pideler bulunmaktadır. Bafra Pidesi gevrek, Çarşamba Pidesi yumuşak ve yaygın, Terme Pidesinde ise soğanlar belirgindir. Çarşamba Pidesinin yapımında unundan, kıymasına, soğanın doğranış şekline ve hatta mayasına varıncaya kadar diğer pidelerden farklı yöntemler uygulanmaktadır. Üretim Metodu: Pidenin hammaddelerinden biri olan unun gıda güvenliği, kaliteye ve sağlığa uygunluğu önem arz eder. Fabrikadan çıktıktan sonra 40 gün beklemiş ve dinlenmiş un kullanılmasına dikkat edilir. Bir yıldan fazla bekleyen un özelliğini kaybedip bayatlayacağı için kullanılmaz. Taş fırında Çarşamba Pidesinin yapımında sarımtırak un kullanılır. Günümüzde yaş maya (fırıncı mayası) kullanıldığı gibi yöresel etkiden dolayı daha çok ev tipi maya kullanılmaktadır. SAMSUN KAZ TİRİTİ: Samsun İç Bölge Belediyeler Birliği tarafından başvurusu yapılarak 27.12.2011 tarihinde tescillendi. Kaz eti, bulgur pilavı ve yufka ekmek ile hazırlanan yöresel yemektir. Samsun Kaz Tiriti yemeğinin yapımı sabır işidir, yaklaşık olarak Samsun Kaz Tiridi’nin hazırlanması 3-3,5 saat sürer. Yıllardır değişmeyen lezzetiyle Samsun Kaz Tiridi kış aylarının vazgeçilmez yemeği haline gelmiştir. TERME PİDESİ: Özler Pide ve Çorba Salonu Otomotiv İnşaat Arı. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından başvurusu yapılarak 14.07.2009 tarihinde tescillendi. Ürünün Tanımı: Mahreç işareti olarak tescilini yaptırmak istediğimiz ürün gıda maddesi olarak Türk Tarihimizde büyük bir yer etmiş olan, gerek hammaddesi ve gerekse işçilik hizmeti ile tamamıyla Türkiyemizin doğal kaynakları ile üretilen, damak tadımızın değişmez, sofralarımızın vazgeçilmez, Terme ilçemizin, Terme halkının sembolü ve gururu haline gelmiş olan pidedir. Pide, bir kısım hammaddelerin (Pide içi dediğimiz hammaddeler) tüketicilerin tercihlerine göre değişiklik arz ettiği, hamurunun kıvamı için tam bir maharet isteyen, gerçek lezzeti için ustalık hizmetinin tam bir profesyonellik gerektirdiği, tamamıyla özel olarak imal edilmiş olan Kara Fırın içinde pişirilen, alevi çok iyi dengelenmiş meşe odununun ateşiyle pişme kıvamının ve pişme usulleri çok iyi bilinmesi gereken bir gıda maddesidir. Ürünün Ayırt Edici Özellikleri: Terme Pidesinin diğer bölgelerde üretilen pidelerden ayırt edici özelliği açık olarak pişirilmesi, içinin bolca katılması, kullanılan malzemelerin tamamen doğal malzemeler olmasıdır. Ayrıca üretim tekniği ve ustalık da ürüne önemli ölçüde farklılık katmaktadır. Pidenin servisinde ise genellikle bütün olarak servis yapılır. Bu fark, terme pidesi ve farklı bölgeden gelen herhangi bir pidenin lezzet olarak karıştırılmasında daha da iyi anlaşılmaktadır. Pidenin hammaddesini ele alacak olursak 2 ana hammaddesi vardır. Bunların birincisi hamur, ikincisi ise pidenin içidir. SAMSUN SİMİDİ: Samsun Ticaret ve Sanayi Odası (STSO) Başkanlığı tarafından başvurusu yapılarak 20.03.2012 tarihinde tescillendi. Samsun Simidi, diğere kentlerde üretilen simitlerden ayırt edici özellikleri vardır. Samsun Simidinin, mayası olabildiğince azdır ve mayalama fermantasyonu kısadır. Hamuru yarı sert olup pekmezle genellikle üzüm, dut, elma veya armut pekmezi ile karıştırılarak yapılmakta ve bol miktarda susam 100 kg undan üretilen simide 20 kg susam kullanılmaktadır. VEZİRKÖPRÜ SEMAVERİ: Vezirköprü Belediye Başkanlığı tarafından başvurusu yapılarak 27.12.2017 tarihinde tescillendi. Vezirköprü Semaveri kalaylı teneke, galvanize sac, krom-nikel ve bakır hammaddeleri kullanılarak yassı formda üretilen, yaklaşık olarak 30-38 parçadan oluşan, kömür ya da çalı çırpı benzeri ateş ile ısıtılarak suyun ısınması ve çayın demlenmesini sağlayan temel bölümleri bulunan ve el sanatı ile üretilen musluklu özel bir çay demleme aracıdır. Vezirköprü Semaveri yassı formuyla diğer semaverlerden farklı olup işlevsel niteliği yüksektir. Ayrıca suyun kaynağının tespitini sağlayan düdüklü semaver üretimi de yöreye özgüdür. Vezirköprü semaver ustalarının yüz yılı aşkın tarihsel süreç içerisinde bilgi ve birikimleri yoluyla semaver üretimi gelişim göstermiş ve semaverin işlevsel niteliği artmıştır. Bununla birlikte kullanılan malzemeden kaynaklanan ucuzluğu ve kullanımdaki pratikliği nedeniyle oldukça yaygındır. Vezirköprü Semaveri çeşitli boylarda imal edilebilmektedir. Vezirköprü Semaverleri yaklaşık olarak 2-6 litre su alabilmektedir. Ürünün kullanımı pratik olup evde, tarla ve bahçe gibi tarım alanlarında ayrıca eğlence ve piknik mekânlarında oldukça yaygın kullanımı bulunmaktadır. Çalı-çırpı gibi basitçe bulunabilecek yakacaklarla kolayca kaynatılabiliyor oluşu da özellikle kırsal kesimde kullanımını yaygınlaştırmıştır. Vezirköprü düdüklü semaveri; tarlada veya bahçelerde çalışan işçilere çay suyunun kaynadığını haber verilmesi amaçlanarak yıllar öncesinde geliştirilmiştir. Çayın demliklere göre az bir ateşle çabuk olarak demlenmesi, semaverin kendine has özelliğidir. Bununla birlikte semaverde demlenen çay, ateş sönse bile uzunca müddet soğumadan kalmaktadır. YAKAKENT MANTISI: Yakakent Belediye Başkanlığı tarafından 01.12.2017 tescillendi. Yakakent Mantısı yöre adı ile özdeşleşmiş soslu bir yemek çeşididir. Üretim metodunda açıklanan karışım ile elde edilen ve iç malzemesi yerleştirilen hamurların katlama şekli ile birlikte pişmiş ürünün sunumu sırasında üzerine ceviz dökülerek servis edilmesi yöreye özgüdür. Yakakent Mantısı cevizli ve yoğurtlu mantı olmak üzere iki şekilde üretilmektedir.
Samsun’da Büyükşehir Belediyesi, Bafra Belediyesi, Çarşamba Belediyesi, Vezirköprü Belediyesi, Bafra Ticaret ve Sanayi Odası, Çarşamba Ticaret ve Sanayi Odası, Samsun Ticaret ve Sanayi Odası, Samsun İç Bölge Belediyeler Birliği ve Özler Pide ve Çorba Salonu Otomotiv İnşaat Arı. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından tescillenerek coğrafi işaret alınan 9 ürün bulunuyor. Üretimleri devam eden kente gelen yerli ve yabancı turistlerin oldukça dikkatini çeken coğrafi işaretli ürünler; ‘Bafra Nokulu’, ‘Bafra Pidesi’, ‘Bafra Zembili’, ‘Çarşamba Pidesi’, ‘Samsun Kaz Tiriti’, ‘Terme Pidesi’, ‘Samsun Simidi’, ‘Vezirköprü Semaveri’, ‘Yakakent Mantısı’.
TESCİL TARİHLERİ VE ÖZELLİKLERİ: BAFRA NOKULU: Samsun Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından başvurusu yapılarak, 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında 20.06.2012 tarihinden itibaren korunmak üzere 06.11.2017 tarihinde tescillendi. Bafra Nokulu; mayalı açılmış hamurun içerisine ceviz, kuru sarı üzüm, şeker ve diğer hammaddelerin karışımı konularak yapılan şerbetsiz baklava olarak da adlandırılan bir tatlı çeşidi ve Bafra yöresinin kültürel birikimi ile günümüze ulaşan özel bir şerbetsiz tatlıdır. Bafra Nokulu’nu diğer yörelerde üretilen benzer ürünlerden ayıran en önemli özelliği hamurunda kabartma tozunun kullanılmaması ve içine yumurta katılmamasıdır. Bununla birlikte Bafra Nokulu’nun diğer önemli farklılığı hamurunda sirke kullanılması sonucunda ürünün gevrek olmasıdır. Bafra Nokulu’nun yapımı özel marifet ve ustalık gerektirmektedir. Ürünün yapımında kullanılan iç malzemelerin niteliği ile bu karışımın hazırlanarak bütün hale getirilmesinde ve gerçek lezzetini almasında kültürel birikimle sağlanan ustalık önemlidir. BAFRA PİDESİ: Bafra Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO) Başkanlığı tarafından başvurusu yapılarak 03.03.2009 tarihinde tescillendi. Bafra pidesi; 1 porsiyon (yaklaşık 230 gr) Bafra pidesi 70-75 cm uzunluğunda ve 3-4 cm eninde olup, üstü kapalıdır. Pişen ve tereyağı ile yağlanan Bafra pidesi 6 eşit parçaya kesilmesiyle (yaklaşık 12-13 cm uzunluğunda) servis edilir, yerken hamurunun özelliğinden dolayı baklava gibi ağızda dağılır. Bafra pidesinin yapımında Bafra yöresine has olan tereyağı kullanılmaktadır. Bu tereyağı Bafra’da yetiştirilen hayvanlardan elde edilmekte olup pidemize ayrı bir lezzet katmaktadır. Diğer pidelerde, eritilmiş margarin hamurun üstüne fırça ile sürülmektedir. Bafra pidesinde ise yöremize has olan tereyağı parça halinde hamurun içine konularak eritilmektedir. Bafra ilçesi süt hayvanlarından alınan taze sütler 100 derecede 15 dakika kaynatılır. Kaynatılan süt 80 dereceye düşünceye kadar soğutulur ve kreması alınıp 1 gün bekletilir ve daha sonra yayıkta tereyağı yapımında hiçbir katkı maddesi kullanılmaz ve tamamen doğaldır. Rengi hafif sarımtıraktır (sütün doğal rengi). Şekli yuvarlak veya uzun olabilir. BAFRA ZEMBİLİ: Samsun Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından başvurusu yapılarak 14.05.2012 tarihinde coğrafi işaret alınarak tescillendi. Bafra Zembili; Kızılırmak Deltasında biten ince uzun yapraklarının kenarları keskin, ucu diken gibi, koyu renkli bir çeşit çayır otu olan kındıra ile mısır somağını dış etkilerden koruyan mısır yeleğinin birlikte örülmesi ile oluşan taşıma ve çeşitli amaçlarla kullanılan bir çeşit eşyadır. Bafra Zembilinin hammaddesinin yetiştiği bölge yılın her mevsimi yağış alan bir iklime sahiptir. İklimsel özelliği nedeniyle göllerinde sazlık alan oldukça fazladır. Bu sazlık alanlarda yetişen Türkiye’nin de nadir bölgelerinde az miktarda bulunan kındıra otunun en fazla olduğu alan Bafra Ovası Kızılırmak Deltasıdır. Kındıra zembil üretiminin en önemli hammaddesidir. Zembil yapımında burularak ip halinde kullanılır. Diğer hammaddesi olan kurutulmuş mısır yeleği ise bölgede oldukça yaygın yetiştirilen mısır bitkisinin dış yüzeyidir. Mısır yeleği kurutularak zembil örmede hammadde haline dönüştürülür. Bafra bölgesinde zembil örme sanatının Bafra’ya özgü bir sanat haline gelmesinin nedeni zembil için gerekli olan kındıra otunun ve mısırın bir arada yetiştiği tek bölge olmasıdır. Bafra zembilinin dokusu kullanılan kındıra otunun hasıra nazaran oldukça ince olmasından dolayı hasır zembillerin dokusundan çok daha incedir. inceliğine göre bir metrede ortalama 135 150 düğüm atılır. Ortalama boyutta bir Bafra Zembili için toplam 2.470-2.500 adet ilmek atılır ve sepetin toplam ağırlığı 670 700 gr civarıdır. Bununla birlikte zembilin boyutu ve tasarımı değişebilir. Zembil çanta okul, pazar v.b amaçlı, sepet çamaşır, ekmek, kispet taşıyıcı v.b, bebek puseti, şapka, süs objeleri ve hediyelik eşya olarak kullanılmak için yöre halkı tarafından örülerek üretilmektedir. ÇARŞAMBA PİDESİ Çarşamba Ticaret ve Sanayi Odası (ÇTSO) Başkanlığı tarafından başvurusu yapılarak 21.03.2018 tarihinde tescillendi. Çarşamba Pidesi, Karadeniz hattı boyunca üretilen pideler incelendiğinde yerel özellikleri, pişirme kıvamı, damak zevkleri açısından Samsun ilinde yapılan pidelerin karakteri göze çarpmaktadır. Samsun’un Bafra, Terme ve Çarşamba ilçelerinde kendi adlarıyla anılan pideler bulunmaktadır. Bafra Pidesi gevrek, Çarşamba Pidesi yumuşak ve yaygın, Terme Pidesinde ise soğanlar belirgindir. Çarşamba Pidesinin yapımında unundan, kıymasına, soğanın doğranış şekline ve hatta mayasına varıncaya kadar diğer pidelerden farklı yöntemler uygulanmaktadır. Üretim Metodu: Pidenin hammaddelerinden biri olan unun gıda güvenliği, kaliteye ve sağlığa uygunluğu önem arz eder. Fabrikadan çıktıktan sonra 40 gün beklemiş ve dinlenmiş un kullanılmasına dikkat edilir. Bir yıldan fazla bekleyen un özelliğini kaybedip bayatlayacağı için kullanılmaz. Taş fırında Çarşamba Pidesinin yapımında sarımtırak un kullanılır. Günümüzde yaş maya (fırıncı mayası) kullanıldığı gibi yöresel etkiden dolayı daha çok ev tipi maya kullanılmaktadır. SAMSUN KAZ TİRİTİ: Samsun İç Bölge Belediyeler Birliği tarafından başvurusu yapılarak 27.12.2011 tarihinde tescillendi. Kaz eti, bulgur pilavı ve yufka ekmek ile hazırlanan yöresel yemektir. Samsun Kaz Tiriti yemeğinin yapımı sabır işidir, yaklaşık olarak Samsun Kaz Tiridi’nin hazırlanması 3-3,5 saat sürer. Yıllardır değişmeyen lezzetiyle Samsun Kaz Tiridi kış aylarının vazgeçilmez yemeği haline gelmiştir. TERME PİDESİ: Özler Pide ve Çorba Salonu Otomotiv İnşaat Arı. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından başvurusu yapılarak 14.07.2009 tarihinde tescillendi. Ürünün Tanımı: Mahreç işareti olarak tescilini yaptırmak istediğimiz ürün gıda maddesi olarak Türk Tarihimizde büyük bir yer etmiş olan, gerek hammaddesi ve gerekse işçilik hizmeti ile tamamıyla Türkiyemizin doğal kaynakları ile üretilen, damak tadımızın değişmez, sofralarımızın vazgeçilmez, Terme ilçemizin, Terme halkının sembolü ve gururu haline gelmiş olan pidedir. Pide, bir kısım hammaddelerin (Pide içi dediğimiz hammaddeler) tüketicilerin tercihlerine göre değişiklik arz ettiği, hamurunun kıvamı için tam bir maharet isteyen, gerçek lezzeti için ustalık hizmetinin tam bir profesyonellik gerektirdiği, tamamıyla özel olarak imal edilmiş olan Kara Fırın içinde pişirilen, alevi çok iyi dengelenmiş meşe odununun ateşiyle pişme kıvamının ve pişme usulleri çok iyi bilinmesi gereken bir gıda maddesidir. Ürünün Ayırt Edici Özellikleri: Terme Pidesinin diğer bölgelerde üretilen pidelerden ayırt edici özelliği açık olarak pişirilmesi, içinin bolca katılması, kullanılan malzemelerin tamamen doğal malzemeler olmasıdır. Ayrıca üretim tekniği ve ustalık da ürüne önemli ölçüde farklılık katmaktadır. Pidenin servisinde ise genellikle bütün olarak servis yapılır. Bu fark, terme pidesi ve farklı bölgeden gelen herhangi bir pidenin lezzet olarak karıştırılmasında daha da iyi anlaşılmaktadır. Pidenin hammaddesini ele alacak olursak 2 ana hammaddesi vardır. Bunların birincisi hamur, ikincisi ise pidenin içidir. SAMSUN SİMİDİ: Samsun Ticaret ve Sanayi Odası (STSO) Başkanlığı tarafından başvurusu yapılarak 20.03.2012 tarihinde tescillendi. Samsun Simidi, diğere kentlerde üretilen simitlerden ayırt edici özellikleri vardır. Samsun Simidinin, mayası olabildiğince azdır ve mayalama fermantasyonu kısadır. Hamuru yarı sert olup pekmezle genellikle üzüm, dut, elma veya armut pekmezi ile karıştırılarak yapılmakta ve bol miktarda susam 100 kg undan üretilen simide 20 kg susam kullanılmaktadır. VEZİRKÖPRÜ SEMAVERİ: Vezirköprü Belediye Başkanlığı tarafından başvurusu yapılarak 27.12.2017 tarihinde tescillendi. Vezirköprü Semaveri kalaylı teneke, galvanize sac, krom-nikel ve bakır hammaddeleri kullanılarak yassı formda üretilen, yaklaşık olarak 30-38 parçadan oluşan, kömür ya da çalı çırpı benzeri ateş ile ısıtılarak suyun ısınması ve çayın demlenmesini sağlayan temel bölümleri bulunan ve el sanatı ile üretilen musluklu özel bir çay demleme aracıdır. Vezirköprü Semaveri yassı formuyla diğer semaverlerden farklı olup işlevsel niteliği yüksektir. Ayrıca suyun kaynağının tespitini sağlayan düdüklü semaver üretimi de yöreye özgüdür. Vezirköprü semaver ustalarının yüz yılı aşkın tarihsel süreç içerisinde bilgi ve birikimleri yoluyla semaver üretimi gelişim göstermiş ve semaverin işlevsel niteliği artmıştır. Bununla birlikte kullanılan malzemeden kaynaklanan ucuzluğu ve kullanımdaki pratikliği nedeniyle oldukça yaygındır. Vezirköprü Semaveri çeşitli boylarda imal edilebilmektedir. Vezirköprü Semaverleri yaklaşık olarak 2-6 litre su alabilmektedir. Ürünün kullanımı pratik olup evde, tarla ve bahçe gibi tarım alanlarında ayrıca eğlence ve piknik mekânlarında oldukça yaygın kullanımı bulunmaktadır. Çalı-çırpı gibi basitçe bulunabilecek yakacaklarla kolayca kaynatılabiliyor oluşu da özellikle kırsal kesimde kullanımını yaygınlaştırmıştır. Vezirköprü düdüklü semaveri; tarlada veya bahçelerde çalışan işçilere çay suyunun kaynadığını haber verilmesi amaçlanarak yıllar öncesinde geliştirilmiştir. Çayın demliklere göre az bir ateşle çabuk olarak demlenmesi, semaverin kendine has özelliğidir. Bununla birlikte semaverde demlenen çay, ateş sönse bile uzunca müddet soğumadan kalmaktadır. YAKAKENT MANTISI: Yakakent Belediye Başkanlığı tarafından 01.12.2017 tescillendi. Yakakent Mantısı yöre adı ile özdeşleşmiş soslu bir yemek çeşididir. Üretim metodunda açıklanan karışım ile elde edilen ve iç malzemesi yerleştirilen hamurların katlama şekli ile birlikte pişmiş ürünün sunumu sırasında üzerine ceviz dökülerek servis edilmesi yöreye özgüdür. Yakakent Mantısı cevizli ve yoğurtlu mantı olmak üzere iki şekilde üretilmektedir.