Şubat, mart ve nisan ayında etkili olan don olayları, Türkiye'nin 34 ilinde üretilen 15 tarımsal ürüne ağır zarar verdi. Üreticiler ve komisyoncular yaz döneminde meyve fiyatlarında yüzde 100'e varan artış bekliyor.
DW Türkçe'nin haberine göre üretici ve komisyoncular, Türkiye'de vatandaşların yaz aylarında elmadan eriğe, kirazdan armuta pek çok ürünü bulmakta zorlanacağını ifade ediyor. Sektör temsilcileri, bu yaz meyve fiyatlarının en az yüzde 50 zamlanacağını, bazı ürünlerdeki fiyat artışının da yüzde 100'ü bulabileceğini dile getiriyor.
SON 30 YILIN EN KÖTÜSÜ
Son üç ayda Türkiye'nin tarımsal üretiminin önde gelen merkezlerinden Çukurova, Ege ve Karadeniz'de yaşanan don afetleri meyve üretimine darbe vurdu. Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, yaptığı açıklamada özellikle 10-12 Nisan tarihlerinde bazı bölgelerde son 30 yılın en düşük sıcaklık değerlerinin kaydedildiğini vurgulamış ve "Bu olumsuz hava koşulları sonucu, maalesef 2014'te yaşanan büyük zirai don olayından sonra tarihimizin en büyük zirai don olaylarından birini yaşadık" ifadelerini kullanmıştı. Ortaya çıkan tablo Bakan Yumaklı'nın sözlerini doğrular nitelikte.
Antalya, Türkiye'nin en fazla yaş meyve-sebze üretimi ve ihracatını yapan şehri olarak öne çıkıyor. Burada on binlerce çiftçi geçimini bu alandan sağlıyor. Antalya Toptancı Hali Komisyoncuları Derneği Başkanı Nevzat Akça, "Örtü altı seracılıkta, yayla bölgelerinde meyve kalmadı. Maalesef bu yıl meyve yok gibi bir şey. Türkiye'nin bu yaz ucuz meyve yeme şansı kalmadı. Üretici çok zor durumda kaldı" diyor.
FİYATLAR YÜZDE 50 ZAMLANACAK
Özellikle elma, armut, erik, kiraz ve kayısı gibi yaz aylarında çok tüketilen meyve çeşitlerinin ağır zarar gördüğünü kaydeden Nevzat Akça, "Tam çiçeklenme dönemindeki meyvelerin hepsi gitti. Bazı ürünlerde yüzde 100'e varan ama ortalamada en az yüzde 50 ürün kaybımız var. Yani diyebiliriz ki yaz aylarında meyveler en az yüzde 50 zamlanacak. Üretimdeki sorunlar nedeniyle gelecek yıllar için de kaygılıyız" diye konuşuyor.
Domates fiyatları örneğini veren Akça, "Şu an halimizde domatesin kg fiyatı 15 ila 30 TL arasında değişiyor. Bu ürün İstanbul'a gittiğinde fiyatı en az 50 TL olacak" uyarısında bulunuyor.
PEK ÇOK MEYVEDE DÜNYA LİDERİ
Don afetinin yarattığı zararın ihracatı da olumsuz etkileyeceği belirtiliyor. Tarım ve Orman Bakanlığı verilerine göre Türkiye, fındık, kiraz, incir ve kayısı üretimi ve ihracatında dünyada lider konumda bulunuyor.
Dünyada fındık üretiminin yüzde 67'sini, kirazın yüzde 26'sını, incirin yüzde 27'sini ve kayısının yüzde 23'ünü tek başına sağlayan Türkiye, bu ürünlerin üretiminde dünyada birinci sırada yer alıyor.Türkiye'nin geçen yılki toplam yaş meyve ve sebze ihracatı 3,4 milyar doları aştı. Bu dönemde yalnızca narenciye ihracatı 1 milyar dolar seviyesinde gerçekleşirken taze meyve ihracatı ise 1 milyar 350 milyon dolar oldu.
Türkiye'nin toplam meyve-sebze mamülleri ihracatı ise 2,7 milyar dolar düzeyinde bulunuyor. Bu ihracat içerisinde üzüm, kayısı ve incir gibi kuru meyve ve mamülleri 1,8 milyar dolar olurken, tek başına fındık ve mamulleri ihracatı ise 2,6 milyar doları geçiyor.
MEYVELER TEZGAHA GELEMEDİ
Şubat, Mart ve Nisan aylarına yayılan don olayları nedeniyle meyve üretiminde ciddi bir kayıp yaşandığını ifade eden Akdeniz Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Başkanı Ferhat Gürüz, yaptığı açıklamada, "Özellikle sert çekirdekli dediğimiz şeftali, nektarin, kayısı, kiraz, elma gibi ürünlerde şu an hasarı net görebiliyoruz. Bu meyveler tezgâhlara gelemedi. Narenciye çeşitlerinde de yine ciddi bir hasar olduğu belirtiliyor ama net tabloyu ancak Haziran başı gibi görebileceğiz" ifadelerini kullanıyor.
Donun vurduğu meyve çeşitlerinin ihracatında da 2025 yılında ciddi sıkıntı yaşanması bekleniyor. Özellikle sert çekirdekli meyveler ve narenciye ihracatında önemli kayıplar yaşanabileceğini ifade eden Ferhat Gürüz, "Ürün çok az çıkacağından ihracatta fiyatlar yükselecek. Yaz meyvelerinde kesin kaybımız olacak. İhracatımız mutlaka düşecek. Bazı ürünlerde muhtemelen iç piyasayı ancak karşılayabileceğiz" diyor. Kimi sektör temsilcilerine göre ihracat kaybı 1 milyar doları bulabilir.
ekonomim
SON 30 YILIN EN KÖTÜSÜ
Son üç ayda Türkiye'nin tarımsal üretiminin önde gelen merkezlerinden Çukurova, Ege ve Karadeniz'de yaşanan don afetleri meyve üretimine darbe vurdu. Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, yaptığı açıklamada özellikle 10-12 Nisan tarihlerinde bazı bölgelerde son 30 yılın en düşük sıcaklık değerlerinin kaydedildiğini vurgulamış ve "Bu olumsuz hava koşulları sonucu, maalesef 2014'te yaşanan büyük zirai don olayından sonra tarihimizin en büyük zirai don olaylarından birini yaşadık" ifadelerini kullanmıştı. Ortaya çıkan tablo Bakan Yumaklı'nın sözlerini doğrular nitelikte.
Antalya, Türkiye'nin en fazla yaş meyve-sebze üretimi ve ihracatını yapan şehri olarak öne çıkıyor. Burada on binlerce çiftçi geçimini bu alandan sağlıyor. Antalya Toptancı Hali Komisyoncuları Derneği Başkanı Nevzat Akça, "Örtü altı seracılıkta, yayla bölgelerinde meyve kalmadı. Maalesef bu yıl meyve yok gibi bir şey. Türkiye'nin bu yaz ucuz meyve yeme şansı kalmadı. Üretici çok zor durumda kaldı" diyor.
FİYATLAR YÜZDE 50 ZAMLANACAK
Özellikle elma, armut, erik, kiraz ve kayısı gibi yaz aylarında çok tüketilen meyve çeşitlerinin ağır zarar gördüğünü kaydeden Nevzat Akça, "Tam çiçeklenme dönemindeki meyvelerin hepsi gitti. Bazı ürünlerde yüzde 100'e varan ama ortalamada en az yüzde 50 ürün kaybımız var. Yani diyebiliriz ki yaz aylarında meyveler en az yüzde 50 zamlanacak. Üretimdeki sorunlar nedeniyle gelecek yıllar için de kaygılıyız" diye konuşuyor.
Domates fiyatları örneğini veren Akça, "Şu an halimizde domatesin kg fiyatı 15 ila 30 TL arasında değişiyor. Bu ürün İstanbul'a gittiğinde fiyatı en az 50 TL olacak" uyarısında bulunuyor.
PEK ÇOK MEYVEDE DÜNYA LİDERİ
Don afetinin yarattığı zararın ihracatı da olumsuz etkileyeceği belirtiliyor. Tarım ve Orman Bakanlığı verilerine göre Türkiye, fındık, kiraz, incir ve kayısı üretimi ve ihracatında dünyada lider konumda bulunuyor.
Dünyada fındık üretiminin yüzde 67'sini, kirazın yüzde 26'sını, incirin yüzde 27'sini ve kayısının yüzde 23'ünü tek başına sağlayan Türkiye, bu ürünlerin üretiminde dünyada birinci sırada yer alıyor.Türkiye'nin geçen yılki toplam yaş meyve ve sebze ihracatı 3,4 milyar doları aştı. Bu dönemde yalnızca narenciye ihracatı 1 milyar dolar seviyesinde gerçekleşirken taze meyve ihracatı ise 1 milyar 350 milyon dolar oldu.
Türkiye'nin toplam meyve-sebze mamülleri ihracatı ise 2,7 milyar dolar düzeyinde bulunuyor. Bu ihracat içerisinde üzüm, kayısı ve incir gibi kuru meyve ve mamülleri 1,8 milyar dolar olurken, tek başına fındık ve mamulleri ihracatı ise 2,6 milyar doları geçiyor.
MEYVELER TEZGAHA GELEMEDİ
Şubat, Mart ve Nisan aylarına yayılan don olayları nedeniyle meyve üretiminde ciddi bir kayıp yaşandığını ifade eden Akdeniz Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Başkanı Ferhat Gürüz, yaptığı açıklamada, "Özellikle sert çekirdekli dediğimiz şeftali, nektarin, kayısı, kiraz, elma gibi ürünlerde şu an hasarı net görebiliyoruz. Bu meyveler tezgâhlara gelemedi. Narenciye çeşitlerinde de yine ciddi bir hasar olduğu belirtiliyor ama net tabloyu ancak Haziran başı gibi görebileceğiz" ifadelerini kullanıyor.
Donun vurduğu meyve çeşitlerinin ihracatında da 2025 yılında ciddi sıkıntı yaşanması bekleniyor. Özellikle sert çekirdekli meyveler ve narenciye ihracatında önemli kayıplar yaşanabileceğini ifade eden Ferhat Gürüz, "Ürün çok az çıkacağından ihracatta fiyatlar yükselecek. Yaz meyvelerinde kesin kaybımız olacak. İhracatımız mutlaka düşecek. Bazı ürünlerde muhtemelen iç piyasayı ancak karşılayabileceğiz" diyor. Kimi sektör temsilcilerine göre ihracat kaybı 1 milyar doları bulabilir.
ekonomim
