Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölüm Başkanı Prof. Dr. Pınar Sökülmez Kaya, sosyal medyadaki yemek içeriklerinin "hedonik açlığı" ortaya çıkarabildiğini belirtti. Kaya, hedonik açlığın, temel ihtiyaçtan değil hazdan dolayı ortaya çıkan açlık hali olduğunu vurguladı.
HEDONİK AÇLIĞIN TANIMI VE ETKİLERİ
Kaya, hedonik açlığın bireyin kalori ihtiyacından bağımsız, metabolizmanın uyarılarak yiyecekleri sadece lezzeti nedeniyle tüketme isteği olduğunu ifade etti. "Lezzetli kabul edilen yüksek karbonhidratlı ve yüksek yağlı gıdalar, kalori açısından yoğun oldukları için hızla kan şekerini yükseltir ve tüketici üzerinde ödül veya zevk etkisi yaratabilir" diyen Kaya, "Tokum ama hala yemek istiyorum" ve "Doydum ama üzerine bir tatlı olsa süper olurdu" gibi ifadelerin hedonik açlığı yansıttığını söyledi.
SOSYAL MEDYANIN ROLÜ
Besinlerin sosyal medyada yayımlanan fotoğraf veya videolarının hedonik tüketimi tetikleyebileceğini belirten Kaya, özellikle yemeğin hazırlanma videolarının hedonik açlığın önünü açabileceğine dikkat çekerek, "Son zamanlarda haberlerde veya reklamlarda gördüğümüz içerik üreticilerinin yeni bir besin tüketim yerini ziyaret ederek yiyecekleri tatmaları, bireylerin o yerlerde o yiyeceği tatma ve deneme isteklerini hedonik olarak tetikleyebilmektedir" dedi.
DAVRANIŞ BOZUKLUĞU VE UYKUSUZLUK
Kaya, uykusuzluğun iştah ve besin alımına etkisine de değinerek, "Uykusuz kalan ve vardiyalı çalışan bireyler ödüllendirici besin uyaranlarına karşı daha duyarlı olur. Ayrıca hazzın olduğu yerde bağımlılığın da görülme ihtimali yüksektir" diye konuştu. Anksiyete ve Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB) semptomlarının da hedonik açlığı artırdığını gözlemlediklerini ekledi.
HEDONİK AÇLIĞI ÖNLEMEK İÇİN ÖNERİLER
Hedonik açlığı önlemek ve sağlıklı beslenme alışkanlığı geliştirmek için Prof. Dr. Pınar Sökülmez Kaya şu önerilerde bulundu:
İdeal Kilo Hedefleme: Kilo hedeflerine ulaşmak, tatmin edici ve dengeli bir yaşam tarzını destekleyerek gereksiz yeme isteğini azaltabilir.
Sağlıklı Yaşam Tarzı: Yeterli uyku, dengeli beslenme, düzenli spor ve bol sıvı tüketimi, gereksiz besin tüketimini ve hedonik açlığı önlemeye yardımcı olabilir.
Alışveriş Listesi Hazırlama: Alışverişe giderken ne alacağımızla ilgili listeler hazırlamak ve bu listeye sadık kalmak, ayrıca mümkünse tok olarak alışverişe çıkmak, aşırı ve gereksiz besin tüketimini engellemeye yardımcı olabilir.
Sosyal Medyadan Kaçınma: Açlık zamanlarında sosyal medya veya çevrim içi ortamlarda bulunmaktan kaçınmak, gereksiz yeme isteğini azaltabilir.
Profesyonel Destek Almak: Bir beslenme davranış bozukluğu geliştiyse doktor, diyetisyen veya psikolog gibi uzmanlardan profesyonel destek almak önemlidir.
AA
İdeal Kilo Hedefleme: Kilo hedeflerine ulaşmak, tatmin edici ve dengeli bir yaşam tarzını destekleyerek gereksiz yeme isteğini azaltabilir.
Sağlıklı Yaşam Tarzı: Yeterli uyku, dengeli beslenme, düzenli spor ve bol sıvı tüketimi, gereksiz besin tüketimini ve hedonik açlığı önlemeye yardımcı olabilir.
Alışveriş Listesi Hazırlama: Alışverişe giderken ne alacağımızla ilgili listeler hazırlamak ve bu listeye sadık kalmak, ayrıca mümkünse tok olarak alışverişe çıkmak, aşırı ve gereksiz besin tüketimini engellemeye yardımcı olabilir.
Sosyal Medyadan Kaçınma: Açlık zamanlarında sosyal medya veya çevrim içi ortamlarda bulunmaktan kaçınmak, gereksiz yeme isteğini azaltabilir.
Profesyonel Destek Almak: Bir beslenme davranış bozukluğu geliştiyse doktor, diyetisyen veya psikolog gibi uzmanlardan profesyonel destek almak önemlidir.
AA