İzmir'de yapılan arkeolojik kazılarda, bilim insanları 2400 yıllık altın sikkeler buldu. ABD'nin saygın gazetelerinden New York Times, keşfi manşetine taşıdı. Peloponez Savaşı dönemine ait olan bu sikkeler, Pers İmparatorluğu'nun siyasi manzarasını gözler önüne seriyor.
Tarihi Keşif
Michigan Üniversitesi'nden arkeolog Christopher Ratte ve ekibi, Notion'da yaptıkları kazılarda, bir binanın köşesine gömülmüş altın sikkeleri ortaya çıkardı. Olpe adı verilen küçük bir testinin içinde bulunan bu sikkeler, bir askerin aylık maaşına eşit olan ve darik olarak bilinen altın sikkelerden oluşuyor. Sikkeler üzerinde diz çökmüş, tunik giymiş bir Pers kralı tasviri yer alıyor. Sikkelerin arka yüzlerinin ise genellikle boş olduğu belirtildi. Bulunan sikkeler, Efes Arkeoloji Müzesi'nde sergilenecek.
Uzman Görüşleri
Kazılara dahil olmayan Oxford Üniversitesi'nden arkeolog Andrew Meadows, bu keşfin bölgedeki arkeolojik çalışmalara önemli bir katkı sağlayacağını belirtti. Meadows, "Bu bölgede daha önce bu tür bir istif bulunmamıştı. Keşif, Akamenid altın sikkelerinin kronolojisine ince ayar yapmamıza yardımcı olacak" dedi.
Tarihsel Bağlam
Antik şehir devleti Notion, Pers İmparatorluğu'nun İyonya'yı fethi sonrasında önemli bir yerleşim yeri olmuştu. Lidyalıların ilk altın sikkeleri bastığı bu bölgede, Persler kendi sikkelerini üretmeden önce Lidyalıların para sistemini devam ettirmişlerdi. Daha sonra Antik Yunanlar Notion'u ele geçirip Atinalılar burayı bir deniz üssü olarak kullanmıştı. Peloponez Savaşı sırasında Notion açıklarında yapılan deniz savaşının, bulunan altın sikkelerle bağlantılı olabileceği düşünülüyor.
Keşfin Önemi
Dr. Ratte, "Hiç kimse bir yığın sikkeyi, özellikle de değerli metal sikkeleri, geri alma niyeti olmadan gömmez. Dolayısıyla böyle bir hazinenin korunmasını ancak büyük bir felaket açıklayabilir" dedi. Bu keşif, eski zamanlardan günümüze kadar değerli metalin korunması ve saklanması konusundaki insani davranışların sürekliliğini gösteriyor.
Arkeolojik bulgular, bölgenin tarihine ve antik dünyanın ekonomik sistemlerine ışık tutarken, İzmir'deki bu keşif, arkeoloji dünyasında büyük bir yankı uyandırdı.
Tugay BAŞSAN
