'Samsun'un muzır heykelleri' benzetmesini yapmıştı, kentin önemli bir tarihçisi birkaç yıl önce..
İşte tam da bu anlayış yüzünden, o heykellerin başına gelenler, pişmiş tavuğun başına gelmedi.
Samsun'da eski basketbol stadının hemen ön tarafında bulunan İlkadım Anıtı'ndan ve o anıtın çok önemli iki parçasından bahsediyorum.
Milli mücadelemizin başlangıç adımını simgeliyor İlkadım Anıtı.
OMÜ Güzel Sanatlar Fakültesi Resim Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Eker önceki gün sosyal medya hesabında paylaşmasa, belki bizler de bu anıta yapılan saygısızlığı fark etmeyecek, önünden geçip gidecektik.
İlkadım Anıtı önüne yerleştirilen billboardlar yüzünden İlkadım Anıtı adeta görünmez olmuş da haberimiz yok.
'Samsun'un imajları yavaş yavaş siliniyor' diye yazmış Metin Eker ve bu olayı Samsun Sanat ve Kültür Platformu olarak kınadıklarını belirtmiş.
O anıtın billboardlarla perdelenmesi ne ki 40 yıldır başlarına gelmeyen kalmadı ki.
Nasıl mı?
Bakın anlatayım;
Samsun İlkadım Anıtı, Mustafa Kemal Atatürk’ün doğumunun 100. yılı nedeniyle 1981 yılında Samsun İl Kutlama Komitesi tarafından Türkiye’nin ilk heykeltıraş ve yontu ustalarından Hakkı Atamulu’ya yaptırıldı.
Dayanışmayı simgeleyen anıt, taş blok kaide üzerinde bulunuyor, kaidenin merkezinde ise üniformalı Atatürk ve kumandanlar var.
Buraya kadar her şey güzel ama asıl mesele anıtın iki ucundaki heykeller. Gençliği ve özgürlüğü simgeledikleri için 'özgürlük' heykelleri olarak biliniyorlar.
19 Mayıs 1982'de törenle Atatürk'ün Samsun’a ilk adımını attığı yere yerleştirildi bu anıt.
Yerleştirildi yerleştirilmesine de 1980 darbesinin başındaki isim olan Kenan Evren'in 20 Kasım 1982’de Samsun'a gelmesi sonrasında olanlar oldu.
Önce Kenan Evren'in talimatıyla anıtta yer alan heykellerden elinde defne yaprağından çelenk bulunan genç kız ile elinde güvercin bulunan genç erkek figürleri, tam 19 yıl sürecek bir sürgüne gönderildi.
Evren'in talimatı üzerine dönemin Valisi Erdoğan Cebeci tarafından bir depoya kapatıldılar.
Bunun üzerine dönemin Atakum Belediye Başkanı Metin Burma bu heykelleri alarak Atakum Belediyesi bahçesine koydu.
İşte İlkadım Anıtı'nın bu figürleri yaklaşık 16 yıl boyunca, muzır oldukları gerekçesiyle oradan oraya sürüklendi durdu.
Nihayet 16 yıl sonra dönemin Valisi Metin İlyas Aksoy'un emriyle Özgürlük heykellerinin Büyük Önder Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşlarının bulunduğu anıta geri konulması sağlandı.
Böylece anıtın eksik parçaları olan özgürlük heykelleri onca yıllık sürgünden sonra, şimdi bulundukları yere geri dönebildiler.
Prof. Dr. Metin Eker'in günümüzde bu heykellerin önündeki billboardlar yüzünden görünmez durumda olduklarına sitem ettiğine ilişkin paylaşımını görünce, benim de aklıma İlkadım Anıtı'ndaki genç kız ve genç erkek figürlerinin başlarına gelenler geldi aklıma…
Hala, bunca yıl sonra bile bu heykelleri saklama, perdeleme, örtme çabası içinde olan bir zihniyetin varlığına şahit olmanın utancını duydum.
Ve böylesine kötücül bir zihniyet karşısında her şeye rağmen 40 yıldır ayakta duran 'özgürlük' heykellerini düşündüm.
Gelecekten nasıl umutlu olmayayım!