Merkez Bankası'nın, enflasyon beklentilerini ölçebilmek için düzenlediği anketlere ilişkin birkaç hafta önce 'Kassandra Kompleksi' başlığıyla yazdığım yazıyı bir kere daha okumanızı öneririm.
Neden mi?
İzleyenler bilir;
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda, 2025 yılı bütçe görüşmeleri başladı. Komisyondaki toplantıya katılan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, gelecek yıl sonu itibariyle "yüzde 20"nin altında bir enflasyonu hedeflediklerini bir kez daha vurguladı.
Söyledikleri eylül ayı başında güncellenen Orta Vadeli Program'da belirtilen yüzde 17,50 oranındaki enflasyon hedefine üç aşağı beş yukarı yakın.
Peki bu beklentinin piyasalardaki, hane halkındaki, reel sektördeki karşılığı nasıl?
Hatırlatalım; Merkez Bankası 'enflasyon beklentisi' anketlerini piyasa katılımcıları, reel sektör temsilcileri ve hane halkına sorarak gerçekleştiriyor.
Ve Merkez Bankası ekim ayına ilişkin tahminlerini önceki gün açıkladı. Buna göre 12 aylık enflasyon beklentisi, piyasa katılımcılarında 0,1 puan düşüşle 27,4’e, reel sektörde 1,6 puan düşüşle yüzde 49,5’e ve hanehalkında da 4,4 puan düşüşle yüzde 67,2 seviyesine geriledi.
Ortalama tahmin ise ekim ayı verisinde yüzde 48.06 oldu.
Bu anketlerde en yakın ve doğru tahminleri, 9 yıllık tahmin sonuçları analiz edildiğinde reel sektör temsilcilerinin yaptığını daha önceki yazımda belirtmiştim. Şimdi görüyoruz ki, reel sektör temsilcileri eylül ayına göre beklentilerini 1,6 puan düşürerek 49.5'e çekmişler.
Piyasa temsilcilerinin beklentilerini hiç dikkate almıyorum. Çünkü bu kesim finans kesimi ağırlıklı bir grup. O yüzden Merkez Bankası'na yakın tahminler yapıyorlar.
Önemli olan, reel sektör ve hanehalkının ne düşündüğü ne beklediği…
Neden mi?
Çünkü ürünlerin fiyatını belirleyecek olan kesim; reel sektördür.
Hanehalkının belirleyeceği ise taleptir ki, bu da yine oluşacak fiyata etki eder.
Bu durumda tablo şöyle şekilleniyor:
Zam yapma kararı verecek olan reel sektör, bir yıl sonrası için yüzde 50 dolayında bir enflasyon yaşanmasını bekliyor.
Hanehalkı ise da aylar sonra ancak yüzde 70’in altına indirdiği enflasyon beklentisiyle duruma göre talebini öne çekmeye devam ediyor. Bu da fiyatların yüksek olacağına işaret ediyor.
Sonuç; böyle bir tablo karşısında enflasyonu 2025’te değil yüzde 17.5’e indirmek, yüzde 20’nin altına çekebilirlerse vallahi helal olsun!
Daha önce de söylediğim gibi, yaşadığımız Kassandra kompleksi…
Görüyorsunuz ama inandıramıyorsunuz!
