Türkiye'nin nisan ayı enflasyon rakamları pazartesi günü açıklandı.
TÜİK'in verilerine göre; Türkiye’de nisanda aylık enflasyon yüzde 3 ile piyasa beklentilerinin hafif altında geldi. Yıllık enflasyon ise marttaki yüzde 38,1 seviyesinden nisandan yüzde 37,86’ya geriledi
Halbuki ENAG'ın Tüketici Fiyat Endeksi (E-TÜFE) nisan ayında yüzde 4,46 arttığını gösteriyordu. Yine ENAG'a göre enflasyonun son 12 aylık artışı ise yüzde 73,88'di.
Böylece enflasyon hesaplamalarında ENAG ile TÜİK arasındaki fark, yıllıkta hemen hemen 2 katına yaklaştı. Makasın böylesine açık olması iki kurumdan birinin doğruyu söylemediğini gösteriyor. Acaba hangisinin?
TÜİK'in rakamlarının tam tersini söyleyen başka bir kurum daha var. İstanbul Planlama Ajansı (İPA). İPA da önceki gün İstanbul’da yaşamanın maliyetinin nisan ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 51,74 oranında arttığını açıkladı.
Ajansın hesaplamalarına göre; İstanbul’da dört kişilik bir ailenin ortalama yaşam maliyeti geçen ay 90 bin 32 liraya ulaştı. Mart ayında ise İstanbul’da yaşamanın maliyeti 87 bin 485 lira olarak hesaplanmıştı.
TÜİK'in rakamlarını incelediğimizde hizmet enflasyonunun, dışarıda yeme-içme harcamalarını aşağı çektiğini de gösteriyor. Zaten, Bankalararası Kart Merkezi verilerine göre, kartla yapılan yeme-içme harcamalarının sayısı, martta 200 milyona inerek son 12 ayın en düşük seviyesine gerilemiş durumda.
Kartlı işlem sayısı martta geçen yıl ortalamasının ise yüzde 11,5 altında kalmış. Geçen yılın aynı dönemine göre kartlı işlem tutarında yüzde 45 artış yaşanmakla birlikte, söz konusu artış, fiyatların yükselmesinden kaynaklanıyor.
Diğer taraftan TÜİK'in rakamlarına göre enflasyonda son dönemdeki düşüşe rağmen dünya sıralamamız 1990’lı yıllardakine benziyor. IMF veri tabanına göre hala dünyada enflasyonu en yüksek olan 6. ülke durumundayız.
Gelelim son enflasyon rakamlarının çalışanların ve emeklilerin ücretlerine olan etkisine:
TÜİK’in açıkladığı enflasyon verilerine göre ilk dört aylık alım gücündeki erime; en düşük emekli maaşında 1.933 lira, asgari ücrette 2 bin 953 lira oldu.
Yani buna göre aslında en düşük emekli maaşı 12 bin 535, asgari ücret ise 19 bin 151 TL'ye düştü.
Bu durum aslında yılın ikinci yarısında dar gelirliye, emekliye, asgari ücretliye ücret artışlarını da zorunlu hale getirdi. Bakalım hükümet bu konuda bir şey yapacak mı?
Şimdi de enflasyon rakamlarının nisan ayında sürpriz bir şekilde arttırılan faiz oranlarına olan etkisine bakalım:
Son veriler, çekirdek enflasyon göstergelerinin aylık enflasyondan fazla arttığını gösteriyor.
Hatırlarsanız Merkez Bankası nisan ayı Para Politikası Kurulu toplantısında, politika faizini yüzde 46’ya çıkarmıştı. Bu da politika faizinin yıllık tüketici enflasyonunun 8.14 puan üzerinde olduğunu gösteriyor.
Ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti ise politika faizinin üzerinde ve yüzde 48,82 seviyesinde.
Bunun anlamı, TÜFE yani enflasyon faiz makasının 10. 96 puan olduğuna işaret ediyor.
Enflasyonla ilgili son bir saptama daha yapayım. Yine hatırlarsanız, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, görevi Nureddin Nebati'den devralırken, "Türkiye’nin rasyonel bir zemine dönme dışında bir seçeneği kalmamıştır" diyerek güçlü bir mesaj vermişti.
Şimşek bu açıklamayı yaptığında Türkiye'de enflasyon yüzde 38,21'di.
Şimdi ise aradan 22 ay geçti. Ama enflasyon hala yüzde 38 dolayında.
Yani aradaki iniş-çıkışlara rağmen Türkiye enflasyonda yaklaşık iki yıldır yerinde saymış.
Onca parasal sıkılaşmaya, gıdım gıdım biriktirilen döviz rezervlerinin 19 Mart'tan bu yana 50 milyar dolardan fazla erimesine, İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun gözaltına alınıp tutuklanmasıyla yaşanan ekonomik dalgalanmalara rağmen durumumuz hala STABİL.
Yani ne daha iyiye gidiyoruz ne de kötüleşiyoruz.
Onca yoksulluğa, açlığa, sabır küpüne dönmemize rağmen, entübeden bir türlü çıkamıyoruz.
Yoğun bakımda ne zamana kadar dayanırız. Hadi bakalım hayırlısı!
***
Yıllarca beraber mesai harcadığımız, değerli arkadaşım Sedat Öksüzoğlu ile eşi Benan Öksüzoğlu, bir süredir tedavi gören dünya güzeli küçük kızları Beren'i kaybetmenin acısını yaşıyor. Küçük yavrumuza Allah'tan rahmet diliyorum. Başta Benan ve Sedat olmak üzere, ailelerine ve yakınlarına bütün kalbimle dayanma gücü diliyorum!
