19 Mart’ta İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alınmasıyla piyasalarda başlayan özellikle de döviz kurunda hareketlenmeye neden olan sarsıntı, mart ayında fazla hissedilmedi.
Ama sevinmeyelim nisan ayı şimdiden anlaşıldı ki mart ayını aratacak.
Neden mi?
Enerjideki zamlar bunu gösteriyor da ondan.
Bakın daha geçen hafta elektrikte konut abonelerine yüzde 25, kamu ve özel hizmetlere yüzde 15, sanayiye yüzde 10 ve tarımsal faaliyetlere yüzde 12,4 oranında zam yapıldı.
Doğal gaza ise yüzde 20 ila 24 arasında zam geldi
Akaryakıt fiyatları ve döviz kurunun enflasyona olan gecikmeli etkilerini de yine nisanda göreceğiz.
Yani nisan ayı enflasyonu üstündeki en büyük baskı döviz kuru ve ağırlıkla bundan kaynaklanacak akaryakıt zamlarından gelecek.
Enflasyon mart ayında yüzde 2,46 ile yüzde 2,8-2,9 olan beklentilerin altında kaldı, yıllık enflasyon da yüzde 39,05’ten yüzde 38,1’e geriledi.
Bunların yanında enflasyona etki edeceğini unutmamamız gereken başka etkenler de var elbette.
Ekonomistler buna 'psikolojik' etkenler diyorlar.
19 Mart’ta başlayan süreçle birlikte iyice tırmandı. Daha sonra geri çekilebilmiş olsa da kurun her an atak yapabileceği kanısı yeniden oluştu.
Merkez Bankası’nın faiz indirimi bir yana faiz artırmak zorunda kaldığı görüldü. Bütün bunlar enflasyona ilişkin beklentileri ve fiyatlama davranışlarını tümüyle bozdu.
Sonuçta beklentilerdeki bu bozulma ve algıdaki değişikliğin etkilerini nisanda görmek kaçınılmaz oldu.
Hele hele 17 Nisan’daki PPK toplantısında şu günler için hiç mi hiç mümkün görünmüyorsa da bir faiz indirimine gidilirse seyreyleyin gümbürtüyü!
***
Merkez Bankası’nın 19 Mart’ta piyasalarda başlayan sarsıntıyı dindirebilmek için başlattığı döviz satışı ikinci haftasında da devam etti. İlk hafta 14,3 milyar dolar seviyesinde hesaplanan döviz satışına geçen hafta da 14,4 milyar dolar daha eklendi. Böylece iki haftalık satış 28,7 milyar dolara ulaştı. Toplam döviz rezervi 6.6 milyar dolar azalışla 156,5 milyar dolara, swap hariç net rezerv de 14,7 milyar dolar azalışla 37,5 milyar dolara geriledi.
***
Trump’ın, ABD'ye giren tüm mallara vergi öngören kararı sermaye ve emtia piyasalarında sarsıntıya yol açarken, küresel ekonomi ve ticarete yönelik resesyon endişelerini artırdı. Karara tepki gösteren birçok ülke, vergilere karşı misilleme yapacağını açıkladı.
