Ünlü şair Can Yücel yazdı, aşağıda okuyacağınız dizeleri, Terzi Fikri için;
"Terzi Fikri öyle bir giysi dikti ki Fatsa'ya/ O Gürcü öyle bir gürledi ki arkadaşlarıyla/ Noktalar, noktalı virgüller, askeri operasyonlar/ Kimseler çıkaramaz Fatsa'nın sırtından!/ Emek hakkının sımsıcak çıplaklığını"
Geçen gün fındık alım fiyatının 54 lira olarak belirlendiği mitingde, Terzi Fikri'nin de adı söylenince bir hayli ilgimi çekti.
Şimdiki yeni yetmeler nereden bilecekler Terzi Fikri'yi…
Kimdir bu adam, ölümünden 37 yıl sonra bile nasıl olmuş da unutulmamış, bir mitingde bahsi geçebilmiş diye meraklananlar olmuştur diye yazıyorum.
Ordu Fatsalı fakir bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi Terzi Fikri. İlkokul sonrası bir terzinin yanında çırak olarak çalışmaya başlamış da 'terzi' lakabı da işte oradan geliyor.
1960’larla birlikte siyasete atılmış. TİP'li…
Sıkı bir sosyalist yani.
Okuduklarıma göre Karadeniz bölgesinde, 1978-79’da “Fındıkta sömürüye son” mitinglerini örgütleyen bir isim Terzi Fikri.
Terzi Fikri'ye verilen destek öylesine büyükmüş ki 1979’da Fatsa’da, CHP, AP ve MSP’nin iki katı oy alarak bağımsız belediye başkanı bile seçilmiş.
Seçilmiş de öyle masa başında, koltuğunda makamında oturup, bildiğini okumamış, dediğim dedik, 'ben yaptım oldu' dememiş Terzi Fikri.
Göreve gelir gelmez Fatsa’da halk örgütleri kurarak, halkın direkt yönetime katılmasını sağlamış mesela.
O yıllarda Ordu'da en önemli sorun çamurdu. Halkla birlikte bir haftada Fatsa’nın tüm çamurlu yolları yenilenmiş örneğin.
Özellikle de fındık üreticilerinin sorunlarıyla ilgilenmiş Terzi Fikri. Aracıların, komisyoncuların önünü kesmiş, kooperatifleşme çalışmaları yapmış. Fındık üreticisi o yıllardan sonra cebinde para görmeye başlamış.
Karaborsacıların da üzerine gitmiş Terzi Fikri. Yetmemiş, ilçede ekmek fiyatını bile fırıncılarla masaya oturan halk örgütleri ortak belirlemiş. Ulaşımı ve suyu ucuzlatmış.
Amaaa bir belediye başkanının halkın istemediği hiçbir kararı meclisten geçirmemesi bir hayli dikkati çekmiş elbette. Ünü tüm Türkiye'ye yayılınca da hedef gösterilmeye başlanmış.
CHP, MSP, AP ilçe başkanlarının ortak basın açıklaması yaparak “Fatsa’da operasyon yapılacak bir şey yok. Huzur içindeyiz” sözleri bile yeterli olmamış.
12 Eylül darbesinin generali Kenan Evren’in yönettiği ‘Nokta Operasyonu’ ile 11 Temmuz 1980’de gözaltına alınmış.
Hayatının geri kalanı ise cezaevinde işkencelerle geçiyor Terzi Fikri'nin.
1985 günü, 47 yaşındayken kalp krizi geçirerek yaşamını yitirene dek.
Terzi Fikri yani Fatsa eski Belediye Başkanı Fikri Sönmez'in çalışmaları, bir sosyalist yerel yönetim deneyimi olarak görüldü ve yerli ve yabancı birçok araştırmaya da konu olmuş durumda.
Şimdi Fatsa'da yıllardır arkasından kötü söz söyleyen bir tek kişi bile olmayan Terzi Fikri, 37 yıl sonra 'terörle mücadele' parafrağı içerisinde yeniden gündeme gelmiş ya üzülmemek elde değil.
Neden mi?
Ne zaman Terzi Fikri'nin sözü edilecek olsa, Nurten Sönmez'in eşinin vefatından yıllar sonra cenaze töreninde yapılanları anlatırken söylediği şu sözleri gelir aklıma da ondan;
“Sala okunurken birden yarıda kesildi. Sonra öğrendik ki yetkililer, ‘Bu Müslüman değildi. Cenazesi yıkanmaz, salası okunmaz, namazı kılınmaz’ diye toplantı yapıp karar almışlar. Bu benim içimi çok acıttı. Çünkü Fikri, namaz kılar, oruç tutardı. Yıllardır her sala okunduğunda içimden, 'Allah'ım inşallah yarıda kesmezler' diye dua ederim. Sala bitene kadar da ağlarım."
Evet doğru, Ordulular Fatsalılar hatta tüm Türkiye Terzi Fikri'yi ve yaptıklarını çok iyi biliyor...
Halkın isteğinden başka hiçbir şey yapmayan bir belediye başkanı unutulabilir mi!
Fikri Sönmez o koltukta göstermelik bir kişiydi. Belediye, Kemal Atasoy, Yusuf Atasoy ve Ahmet Özdemir tarafından yönetiliyordu. Ülkücülerin katliam fermanını bu üç kişi veriyordu.