Liderlik…
Eğitimini vermekten, eğitimine katılmaktan, sohbetini etmekten en keyif aldığım konulardan biri.
Okyanusa benzer bir kavram, ya da yüksek dağlara! Neden mi böyle düşünüyorum? Dünyadaki insan sayısı kadar liderlik tanımı olduğuna inananlardanım çünkü. Liderliği tanımlamak bu kavramı bireylere benimsetmek ve içlerindeki lideri ortaya çıkarmak için insanoğlu yüz yıllardır sayısız makale, yayın, eğitim, öğretim ve gelişim programına imza attı.
Ne zaman bu kavramın toplumda net hatlarıyla belirginlik kazandığını hissetsek kısa bir zaman sonra gördük ki insanın değişen ihtiyaçları bu hususta kâğıtları yeniden dağıtılmasını gerektirdi.
Liderlik son yıllarda özellikle Avrupa ülkeleri başta olmak üzere dünyanın birçok yerinde ilkokul seviyesinden başlayarak zorunlu ders haline getiriliyor çünkü dünya bu özelliği gelişmiş bireylerin kalıcı izler bırakabildiğini, yaşam kalitesini artırabildiğini ve çevresine katkısının yüksek olduğunu gördü. Her bireyin kendi hayatının lideri olmakla başlayan ilerleyişinin toplum gelişiminde ne denli önemli etki bıraktığını tartışmak bile yersiz birçok toplum bilimci için.
Genellikle liderliği konuşurken kitleleri peşinden getirebilen, topluma mal olan, adını tarihin unutulmazları arasına yazdırmış isimler gelir akla. Oysaki asıl yolculuk her şeyden önce bireyin kendi yaşamına doğru ve etkili yön verebilmesiyle başlar. Etkimizin önce yakın çevremize ardından geniş kitlelere ulaşmasını başarabilmenin en sağlıklı yolu önce kendi hayatımızı geliştirmesini sağlamaktır. Geniş kitleleri etkilemek bizi mutlu edebilir ancak emin olun liderliğinizin gelişimini konuşabilmeniz için şart değildir.
Derya deniz bir konu Liderlik! Kalıba sokmak, tanımlamalarını yapmak zorsa da insanlığın bu alanda gelişimine ilişkin notlar edinmesi önemini her dönem gösterdi. Bu notların bir bölümü yazıma başlığını veren 7C Halkası
Etkin bir lider olmak için nelere dikkat etmek gerekir, göz atalım;
Composure/Sakinlik: İlk sıraya yazılması tesadüf değil. Olaylar, durumlar, değişimler karşısında gösterdiğimiz sakin ve soğukkanlı tutum aldığımız sonuçlarda ve liderlik yolculuğumuzda son derece önemli etkiye sahip. Yaşadıklarımıza karşı nasıl tepkiler veriyoruz? Olaylar sakin ve soğukkanlı tepkilerle yanıtlasaydık nasıl gelişirdi? Bazı durumların etkisi bu kadar büyür müydü veya sakin kalmasaydım bu olumlu sonuçları alabilir miydim? Kendimize sorabileceğimiz önemli sorular. Olumlu örnekler üzerinden düşünerek bu vasfımıza ilişkin tespitler yapmak ve iyiye odaklamak gelişimin keyifli adımı olacaktır. Sakin bir tutum bakış açımızı ve paralelinde davranışlarımızı da geliştirecektir. Sakin ve soğukkanlı olmalı, odaklanmalı, etkin ve mantıklı kararlar vermeliyiz.
Connection/Bağ Kurmak: Etkin liderlik konuşabilmek için bireyin bağ kurma yeteneğinin gelişimi olmazsa olmazlardan. Bunu başarabilen liderler hızlı yol alırlar ve değindiğimiz gibi, önce kendi hayatlarına dokunurlar. Bağ kurmada kimi zaman yakınlarımızla kimi zaman çevremizdekilerle kimi zaman da kurum veya kuruluşlarla olan ilişkilerimiz söz konusudur. Bu bağlar bireyin liderlik vasfının canlı kalmasına, bağı oluşturan parçalardan biri hissetmesiyle gelişmesine ve kendini tamamlamasına yol açar. Unutmayalım ‘’Bağ Kurmadan, Ağ Kurulmaz’’
Confidence/Özgüven: Çağımızın en gözde konularından biri daha. Bireylerin değişim ve dönüşüm arasında sıkışıp kalmalarıyla liderlik vasıflarına olumsuz yansıyabilen unsurlardan. Özgüvenin doğuştan var olması rastlanabilen bir durumdur ancak bu eğitim ve öğretilerle geliştirilebilen bir vasıftır. Bireyin yeteneklerinin ve geliştirmesi gereken alanların farkında olması, kendini doğru analiz etmesi gelişim yolculuğunun etkinliğini artırır. Bu etkinlik ve olumlu sonuçları her adımda özgüvenin artışını sağlayacaktır. Özgüvenimiz biz besledikçe güçlenir ve tek kullanımlık değildir. Özgüven ve özsaygı en önemli temellerden biridir ve siz izin vermedikçe sarsılamaz. Beden dilinize, sesinize, bakış açınıza, görünüşünüze, kısacası bireysel etki alanınıza yansır.
Charisma/Karizma: Her yaştan her cinsiyet, her kültürden bireyin farkında olduğu bir kavram. Her ne kadar ülkemizde sıklıkla davranış ve görsel halle tanımlansa da kavramın aslı anda olmak, odaklanmak, farkında olmak ve etkilemek üzerine. İnsan gördüğünü etkiler, gördüğünden etkilenir. Özenli olmak ve konuya çaba sarf etmek etki alanımızı genişletir ancak bunun doğal bir hal olması bambaşkadır. Karizma sonradan oluşturulabilen ve geliştirilebilen bir haldir ancak doğuştan var olması etki alanını artırır ve işlenebilirliğini kolaylaştırır. Karizmatik liderler geniş etki alanına sahiptir ve gerçektirler, beğenilme, kabul edilme ve benimsenme kaygıları yoktur. Duyguları doğru okur, doğru duruşlarla karşılarlar. Lider karizması denilen unsur fark yaratıcıdır.
Credibility/Güvenilirlik: Heyecan vericidir. Beden diliniz, görünüşünüz, ses tonunuz, kullandığınız kelimelerin gücü, sonuçlarınızın etkisi, sahip çıkabildiğiniz ve tekrarlanmayan hatalarınız, toplamında güvenilirliğinizi oluşturur ve gerçek bir liderlik için şarttır. Kendinize gösterdiğiniz özen, yaşam kaliteniz sadece kendinize güveninizi geliştirmekle kalmaz paralelinde güvenilirliğiniz için de büyük katkı sağlar. Adalet ve eşitlik kavramlarını ayırabilmiş, kendine duyduğu güveni çevresine güvenilirlik olarak yansıtmış bir lider, liderlik yolculuğu için önemli adımlardan birini atmış demektir.
Clarity / Netlik: Doğru anlaşılmak, sadece liderlikte değil, iletişimde de en önemli unsur. Söylediklerimizin, davranış ve duygularımızın net ve anlaşılabilir olması etki artırıcıdır. Netliğimiz tutarlılığımızla birleştiğinde söylemlerimizi geliştirir, söylemlerimiz de etki alanımızı. Etkin liderlerin mesajları net ve yalındır. Mustafa Kemal Atatürk bu konuda dünya liderlerinin birçoğuna örnektir ‘’ Yüksek Türk Senin İçin Yüksekliğin Hududu Yoktur, İşte Parolan Budur’’ toplumsal gelişimi, çağın gereksinimlerine uymayı net haliyle izah eden çok güçlü bir cümle, tıp ki ‘Türk, Öğün, Çalış, Güven’ gibi.
Courage /Cesaret: Liderin yukarıda sayılan halkaların tamamının birleşmesi ile gelişen özelliklerinden biri. Liderlik riski fark etmeyi, doğru analiz etmeyi ve yönetmeyi gerektirir. Bu özelliği gelişmiş liderler özellikle belirsizlik durumlarında doğru kararlar verebilme yetenekleri ile fark yaratırlar. Bu kasın gelişimi için 7C halkasının en kritik alanları özgüven ve sakinlik olarak çıkar karşımıza. Risklere doğru cesaretle yaklaşan liderler güvenilirliklerini de artırırlar. Cesareti gözü karalıktan ayırmak liderin etkin liderlik yolculuğunda belirleyicidir.
Liderlik sabır ve özveri isteyen bir yolculuk. Yola çıkarken en önemli hedef önce kendi hayatımızın lideri olabilmek. Lider bakış açıları geliştirerek olaylar ve durumlar karşısında sakin kalabilmek, doğru kararlar alabilmek, zorluklarla baş edebilme yeteneğinin ve güçlü ruhsal duruşun gelişimi için temel unsur.
Dünden Ders Çıkar, Bugünü Yaşa, Yarını Umut Et der Albert Einstein! Bugün yaşarken gelişmemiz yarının umudunu artırır. Kendimizi dinleyelim, kendimizi tanıyalım ve yarının umutlarının gerçeğe dönüşmesi için emek verelim. Hayatının lideri olma adımı çok yakınımızda!
Sağlık, neşe ve huzur dolu bir hafta sonu dilerim.
Sevgi ve saygılarımla…
Çok teşekkür ederim Serap Hanım
Gerçekten çok sade,anlaşılır ve etkileyici bir yazı olmuş,büyük bir keyifle okudum aynı zamanda öğrendiklerimi aklıma yazdım.teşekkür edeeim
Rica ederim Dudu hanım,beğenmenize sevindim
Diğer yazılarınız gibi keyif alarak okuduğum güzel bir yazı olmuş.. Yüreğinize kaleminize sağlık Avni Bey
Liderliğin geniş yelpazesi kapsayıcı bir bakış açısı ve özünü yakalayarak ele alınmış, tebrikler
Çok teşekkür ederim Ülkü Hanım
Keyifli bir okuma oldu. Teşekkürler Avni Bey.
Çok teşekkür ederim Ersin Bey.
Kalemine sağlık. Podcast ne zaman gelir avni hocam ?
Çok teşekkür ederim. Kitabım yayınlandıktan sonrası için planlarım arasında.
Emeğine sağlık
Çok teşekkür ederim