ZOR İNSANLARLA BAŞA ÇIKMAK MI? ZOR İNSANLARLA SAĞLIKLI İLETİŞİM KURMAK MI?

Değerli okurlarım,

Sizlerden gelen talepler üzerine bu haftaki yazımı zor karakterlerle nasıl iletişim kurulabileceği hakkındaki fikirlerime ayırmak istedim.

Zor Karakterli Bireylerle iletişim kurmak her birimizin muhakkak karşılaştığı bir durum. Aile hayatımızda, iş hayatımızda, sosyal yaşamımızda, yüz yüze ve çevrimiçi iletişimlerimizde ve benzeri birçok alanda bu tanımlamaya yerleştirebileceğimiz insanlarla karşılaşıyoruz. Son dönemlerde birçok makaleye, eğitime ve araştırmaya konu olan bu durum farkındalığımızı artırdı ve Zor Karakterli Birey tanımlamamızda değişimlere yol açtı.

Zor karakterli bireylerle iletişimimizde gösterdiğimiz duruş zaman zaman kendimizi sorgulamamıza sebep olabiliyor.

Konu hakkında farkındalığımız artıkça her geçen gün zor karakterli daha çok insanla karşılaşıyoruz sanki değil mi?

‘Eskiden bu kadar fazla mıydı zor karakterli insanların sayısı, bize ne oldu böyle, bu konuyla nasıl başa çıkacağız’ gibi sorgulamalarımız ve kaygılarımız da arttı. Bu sorgulama Zor Karakterli Birey tanımının göreceliği ile birleşince konu daha karmaşık hale geldi haliyle. Her birimizin karakterinin eğitim, bilgi birikim, kalıtsal özellikler, çocukluk gibi çeşitli nedenlerle birbirinden farklı olduğu düşünüldüğünde tanımlamanın doğru yapılması büyük önem taşıyor. Konunun önümüze gelme sıklığındaki artış doğru tanımlama yapmanın da önemini artıran bir unsur.

Konu hakkında bilgi sahibi olmak, konuya ayırmamız gerektiği kadar zaman ayırmak, aşırıya kaçmamak ve konuyu ‘Zor Karakterli Bireylerle Başa Çıkmak’ başlığıyla değerlendirmemek, bu alandaki iletişimimizi geliştirici unsurlar. Başa çıkma mantığı bizi iletişimde çok yanlış noktalara taşıyabilir. Bunun bir çatışma ve mücadele olmadığının farkında başlamak daha hızlı yol almamızı sağlayacaktır.

İletişim becerisi, kendini doğru ifade edebilme ve empati yeteneği sınırlı, şikâyet sever, olumsuz düşüncelere fazla zaman ayırmayı bir davranış biçimi haline getirmiş, alıngan, agresif, aşırı kontrolcü ve duygusal dengesi zayıf bireyler bu tanımın içinde yer alabiliyor. Bu özellikleri de esnek düşünce yapılarını geliştirmelerini ve uyumlanmalarını etkileyebiliyor. Buna neden olan konulara göz attığımızda Çevre, çocukluk, travmalar, mizaç ve düşük özgüven gibi durumlar karşımıza ilk çıkanlar.

Hayatın doğal seyrinde bizler de iletişimde olduklarımız için Zor Karakter olarak algılanabiliriz ancak bu durum bireylerin durumun hangi kanadında olursa olsun iletişim kurabilecekleri gerçeğini ortadan kaldırmaz. Burada belirleyici olan odağımız ve çabamızdır.

Genel geçerliği yüksek bir tanımlama yaptığımıza göre Zor Karakterli Bireylerle iletişim kurmaya çalıştığımızda kendi penceremizi nasıl yönetebileceğimize bakabiliriz artık.

Her iletişim temasında olduğu gibi Zor Karakterli Bireylerle iletişimde de kendimizi açık ve net ifade etmek, saygı dolu bir tutum sergilemek önemli bir değer olarak çıkar karşımıza. Netliğin birçok alanda risk doğurduğu düşüncesi yerine iletişim kanalını güçlendirdiğini düşünmek yararımıza olacaktır. Herkesin bir öyküsü ve değindiğim gibi çok farklı sebepleri var kendince. İletişimdeki paydaşımızın nelerden ve nasıl tetiklendiğini anlamaya çalışmak, yaşanılan zorluğun size özel ve kişisel bir tavır olmadığının farkına varmak da etkili olacaktır. Ön yargılı bir tutum yerine bireylerin güçlü ve etkili yönlerini görmek, olumlu ve yapıcı bir bakış açısı geliştirmek iletişimi güçlendireceği gibi bizlerin de gelişimine katkı sağlayacaktır.

Konuyu ‘İletişimin gerekli olduğu bir durum yaşıyoruz ancak karşımızdaki Zor Karakterli Birey bu iletişimi dilediğimiz şekilde kurabilmemize engel bazı davranışlar sergiliyor’ şeklinde değerlendirmemek ve bunu bir çatışma haline dönüştürmemek de motivasyonumuzu geliştirerek çözüm üretmemizde katkı yaratacaktır. Kişisel sınırlarımızın zorlandığını hissettiğimiz zamanlarda bu motivasyonla sınırlarımızı koruyup, sakin kalabilirsek sorun yaşanmaması adına en önemli adımı tamamlamış oluruz. Empati yeteneğimizi geliştirmek de tüm iletişim biçimlerinde olduğu gibi burada da belirleyici nokta olarak çıkar karşımıza. Unutmayalım ki anlamaya çalışmak, anlatabilmemizi ve anlaşılabilmemizi kolaylaştıran bir adımdır.

Her birimizin zaman zaman iletişimde paydaşımıza zorluklar çıkarabileceğimizi unutmadan, anlamaya odaklanmalı sabırlı, şefkatli ve yapıcı bir tutum sergilemeliyiz. Zor Karakterli Bireylerle iletişim kurmanın bir çatışma ya da bir başa çıkma çabası değil, iletişim yeteneğimizi geliştiren bir durum olduğunu düşünebiliriz.

Hz. Ali’nin ‘’Unutmayın ki güzel karakterleriniz güzel yüzlerinizden daha uzun ömürlüdür’’ sözü bireylerin karakterlerine yapacağı kalıcı yatırımın ne denli önemli olduğunu ifade eder bizlere.

Karakterler neye göre, kime göre, hangi hal ve durumlarda neyin sonucunda zor olarak adlandırılır iyi düşünmek gerek ön yargılara mahal vermemek için.

Her durumda birbirimizi anlamaya iletişim kanalına yapıcı etki etmeye imkânımız olamayacağı şüphe götürmezdir ancak bu noktada farkındalığı yüksek ve olumlu bakış açısı geliştirmenin ruhumuza, benliğimize olumlu yansıyacağı da bir o kadar aşikardır.

Mevlana Yedi Öğüdünde ‘Hoşgörülülükte deniz gibi ol’ derken başlangıç noktamızı ne güzel belirlemiş değil mi?

Birbirimize gereken sabrı, ilgili ve hoşgörüyü gösterdiğimiz, unutan, yüz çeviren olmayıp, el uzatan, yapıcı ve geliştirici tavırlarla onaran olmayı başarabildiğimiz güzel bir yıl olsun hepimiz için.

Tüm okurlarıma sağlık ve huzur dolu bir hafta sonu diliyorum.