Akne sorunlarında genel olarak yapılması gerekenler ve yapılmaması gerekenler nelerdir?
* Akneler kesinlikle ellenmemeli, sıkılmamalı ve delinmemelidir. Aksi taktirde yayılmasına sebep olur.
* Günde 2 kez yüz sıcak su ile yıkanmalı, tek kullanımlık havlu peçete ile tamponlayarak nazikçe kurulanmalıdır.
* Saçlar yüze değmeyecek şekilde toplanmalıdır. Çünkü ergenlik döneminde saçlar aşırı yağlanır, bu yağ yüze iner ve aknenin yayılmasına sebep olur.
* Akneler geçene kadar saç jölesi ve saç spreyi kullanılmamalıdır. Çünkü bu ürünler komedon yapar, akneye zemin hazırlar ve var olan akneyi kötüleştirir.
* Akneli cilde masaj yapılmamalıdır.
* Cilt Ph'ını bozan sabunlar (normal el sabunları vb...) kullanılmamalıdır.
* Ph'ı asit olan özel sabunlar, arındırıcı jel formunda olan temizleyici ürünler ve yine Ph'ı asit olan Astrenjan (dokuları sıkıştıran) tonikler tercih edilmelidir.
* Cilt yumuşak ve narin hareketlerle yıkanmalıdır.
* Makyaj ürünleri seçerken özellikle "non comedonogenic" (komedon yapmayan) ve "oil free" (yağsız) ibaresi olan su bazlı ürünler tercih edilmelidir. "Içerik listesinde Benzoyl peroxide, Salicilic acid, Retinol (A vitamini), DMEA (Dimethylaminoethanol),
Kükürt, Pantotenik asit (B5 vitamini) gibi aktifler tercih edilmelidir."
* Makyajla akneyi kapatmak isteyen, sivilceli ciltler için özel aktif maddeler içeren kapatıcılar bulmak mümkündür.
* Akneyi artırıcı sentetik giysilerden ve bazı irite edici yağlardan kaçınılmalıdır.
Akne lekesi ve akne izlerinin iyileşme süreci dikkat ve sabır gerektirir. Bu dönemde ciltteki kırmızı lekeler aknenin son evresidir. Leke 6 ay kalabilir ve iz bırakmadan tamamen kaybolur. Ancak kişi kesinlikle güneşe çıkmamalıdır. Çünkü bu süreç uzayabilir ve izlerin kaybolması 18 ay kadar sürebilir.
Akne iyileşirken kabuklar oluşabilir ve günlerce hatta haftalarca kalabilir. Bu kabuklar kendiliğinden düşmeden koparılırsa yara izi kalma olasılığı yüksektir.
Bahsetmek istediğim diğer önemli bir husus ise, yetişkinlerde oluşan akne ergen sivilcelerinden farklıdır.
Yetişkinlerde meydana gelen akne tedavisinde önce kişinin neden sivilce sorunu yaşadığı tespit edilmelidir. Örneğin;
- Akne bakteriyel mi?
- Hormonal mı?
- Yanlış beslenmeden sebep bir iltihaptan mı kaynaklanıyor?
- Stres kaynaklı mı?
- Genetik yatkınlık mı? gibi sorular cevaplanmalı ve ona göre bir tedavi şekli uygulanmalıdır.
Akne tedavisinde, etkinliği kanıtlanmış olan bir çok yöntem bulunmaktadır.
* Cildi soymak
* Topikal olarak sürülen bakteri öldürücü ilaçlar
* Topikal olarak sürülen antibiyotikli merhemler
* Topikal olarak sürülen retinoidler
* Oral olarak (ağızdan alınan) alınan retinoidler
* Oral olarak (ağızdan alınan) alınan antibiyotikler
* Hormon tedavileri
* Foto terapi gibi bir çok tedavi yöntemleri olumlu sonuçlar vermektedir.
Hatta son dönemlerde akne tedavilerine karşı farklı yöntemler geliştirilmiş ve yüz güldürücü sonuçlar elde edilmiştir.
Bu tedavi seçeneklerinden biri probiyotik tedavisidir. Burada amaç yararlı bakterileri artırmak, zararlı olanları ise azaltarak bir denge yaratmaktır. Çünkü cilt mikrobiyota dengesizliği nedeniyle meydana gelen bir çok hastalık söz konusudur. Bunlar;
* Cilt Ph'nın değişimi
* Ciltteki lipitlerin değişimi
* Cilt bağışıklığının zayıflaması
* Cilt bariyerinde oluşan hasarlar, şeklinde sıralayabiliriz.
Yapılan bir çok çalışmalara göre yeni tedavi yöntemleri kombine olarak uygulandığında, olumlu sonuçlar alınabilmektedir. Burada öncelikle;
* Bağırsak mikrobiyotasının tedavisi önerilmektedir.
* Kan değerlerine bakılarak, A, D, B12 vitaminleri ile Çinko seviyeleri kontrol edilmeli, gerek varsa takviye alınmalıdır.
Dipnot:(Düşük dozda doğum kontrol ilaçlarının akne karşıtı etkisi sayesinde androjen seviyesini azaltacaktır.)
* Akne lezyonlarının bulunduğu bölgeye probiyotik topikal uygulama yani soyucu bir enzim peeling yapılır sonra ılık suda seyreltilmiş probiyotik bir yüz maskesi gibi uygulanır ve 30 dk bekletilir.
* Gözeneklerin açılması için cilt günde 2 kez sıcak suyla yıkanmalı, Glikolik asit veya Salisilik asit içeren peelingler uygulanmalıdır.
Devamı haftaya...