Yeni bir renk keşfedildi: 'Olo' nasıl ortaya çıktı?

Bilim insanları, yeni bir göz rengi keşfetti. "Olo" adı verilen bu renk, Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley'deki araştırmacılar tarafından geliştirilen 'Oz' adlı deneysel teknikle ortaya çıkarıldı. Teknik, retinadaki fotoreseptör hücreleri üzerinde hassas kontrol sağlayarak beş katılımcının bu benzersiz rengi görmesini sağladı.

Güncel

22 Nisan 2025 - 22:01

Bilim insanları, insan gözünün sınırlarını zorlayarak daha önce hiç görülmemiş bir renk olan "olo"yu keşfetti. Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley'deki araştırmacılar, "Oz" adı verilen yenilikçi bir teknikle retinayı uyararak bu benzersiz mavi-yeşil tonu beş katılımcıya deneyimletti. Science Advances dergisinde yayımlanan çalışma, göz araştırmalarında önemli bir adım olarak görülüyor.

OZ TEKNİĞİ NEDİR?

Oz tekniği, retinadaki koni hücrelerini (kırmızı, yeşil ve mavi ışığa duyarlı L, M ve S konileri) ayrı ayrı uyararak renk algısını yeniden şekillendiriyor. Araştırmacılar, yalnızca M konilerini (yeşile duyarlı) hedef alarak olo rengini izole etmeyi başardı. Bu süreçte, adaptif optik optik koherens tomografisi (AO-OCT) tekniği ile retinanın detaylı haritasını çıkardılar ve lazer mikrodozlarıyla belirli konileri uyardılar. James Fong, "Bu yöntem, görsel işlevi yeni bir hassasiyetle incelememize olanak tanıyor," dedi.

"BEYNİ YENİ RENK BOYUTLARIYLA TANIŞTIRMAK"

Oz tekniği, görme araştırmalarında çığır açabilir. Bilim insanları, yöntemin renk körlüğü tedavisinde veya eksik fotoreseptörleri telafi ederek tam renkli görüşü simüle etmede kullanılabileceğini belirtiyor. Ayrıca, göz hastalıklarının etkilerini taklit ederek görme kaybını anlamak için yeni yollar sunuyor. Fong, teoride bu sistemin beyni yeni renk boyutlarıyla tanıştırarak renk körü bireylerin 'olo' gibi renkleri algılamayı öğrenebileceğini öne sürdü.

"OLO, ŞİMDİLİK BİRKAÇ KİŞİNİN GÖRDÜĞÜ NADİR BİR RENK"

Oz’un mevcut kurulumunda bazı kısıtlamalar var. Katılımcılar, retinanın merkezi bölgesindeki küçük koniler nedeniyle rengi yalnızca çevresel görüşle algılayabildi. Ayrıca, sistem şu an yalnızca retinanın küçük bir kısmını hedefliyor ve serbest göz hareketine izin vermiyor.

Araştırmacılar, Oz’u renk körlüğü tedavisi, tetrakromasi simülasyonu ve göz hastalıklarının modellenmesi için geliştirmeyi planlıyor. Ancak Fong, yöntemin günlük cihazlara uygulanmasının şimdilik uzak bir ihtimal olduğunu vurguladı: "Olo, şimdilik sadece birkaç kişinin gördüğü nadir bir renk olarak kalacak."

ZÜMRÜT ŞEHİR’DEN İLHAM ALAN BİR KEŞİF

Oz adı, "Oz Büyücüsü" (Wizard of Oz) kitaplarında Zümrüt Şehir'deki (Emerald City) insanların taktığı yeşil renkli gözlüklerden esinleniyor. Bu yenilikçi teknik, insan görüşünün sınırlarını zorlayarak bilim dünyasında heyecan yaratıyor. Olo’nun keşfi, renk algısının ötesine geçerek görme ve beyin arasındaki ilişkiyi anlamada yeni bir yol sunuyor.