Bilim insanları, yeni bir pandemi riski olarak H5N1 kuş gribi virüsüne odaklanıyor. "Science" dergisinde yayımlanan bir araştırmada, ABD'de inekleri etkileyen kuş gribi virüsünün, insanlara daha kolay bulaşabilmesi için sadece bir mutasyon mesafesinde olduğu belirtildi. Sağlık uzmanları, ABD'de inekler arasında yayılan ve insanları da enfekte eden H5N1 virüsünün mutasyon geçirmeye başlamasının ardından alarma geçti. Ayrıca, kuş gribi teşhisi konan 58 kişi arasında, hayvanlarla teması olmayan iki kişinin varlığı, pandeminin daha hızlı yayılabileceği endişelerini artırdı.
H5N1'İN EVRİMİ VE RİSKLERİ
SAS Enstitüsü'nden epidemiyolog Meg Schaeffer, H5N1 kuş gribinin hızla yayılarak yeni bir pandemi oluşturma potansiyeline sahip olduğunu belirtti. Glasgow Üniversitesi'nden virolog Ed Hutchinson ise bu virüsün insanlara daha kolay bulaşabilecek bir hale gelmeye başladığını ve yalnızca bir adım mesafede olduğunu söyledi. Hutchinson, "Kuş gribine yakalanan bir gencin genetik dizilimi, virüsün hücrelere daha etkili bağlanmak için evrimleşmeye başladığını gösteriyor. H5N1’in yayılmasına izin verilmesi, insanları daha kolay enfekte etme riskini artırıyor. Eğer bir kuş gribi salgını insanlara bulaşırsa, bu çok şiddetli bir pandemi olur çünkü bizde buna karşı gelişmiş bir bağışıklık yok," şeklinde uyarıda bulundu.
H5N1’İN TARİHÇESİ VE KÜRESEL YAYILIM
H5N1 kuş gribi, ilk kez 1996 yılında Çin’de ortaya çıkmış ve son yıllarda dünya çapında hızla yayılmaya devam etmiştir. Özellikle son dört yıl içinde, Antarktika gibi daha önce etkilenmemiş bölgelere kadar ulaşmıştır. Dünya Hayvan Sağlığı Örgütü, 2021 yılından itibaren 300 milyondan fazla kümes hayvanının itlaf edildiğini ve 79 ülkede 315 yabani kuş türünün bu hastalık nedeniyle öldüğünü bildirdi. H5N1'in memeliler arasında da ölümlere yol açtığı, örneğin foklarda görülen toplu ölümlerle doğrulandı. Dünya Sağlık Örgütü, 2003 yılından itibaren kaydedilen 904 H5N1 insan vakasının yarısının ölümcül olduğunu duyurdu.
ÇİĞ SÜT RİSKİ VE PANDEMİ HAZIRLIKLARI
ABD Tarım Bakanlığı, çiğ sütlerin H5N1 virüsü açısından büyük bir bulaşma riski taşıdığına dikkat çekerek, çiğ sütlerde kuş gribi testi yapılmasını zorunlu hale getirdi. Ancak bu konuda kaygılar artmakta; özellikle çiğ sütü savunan ve aşı karşıtı tavırlarıyla bilinen ABD Başkan Yardımcısı adayı Robert F. Kennedy'nin, bu durumu daha da karmaşıklaştırdığı düşünülüyor.
SITMA VE BİYOLOJİK TEHDİTLERDE ARTIŞ
Dünya Sağlık Örgütü, sıtma vakalarında önemli bir artış olduğunu ve 2023 yılında sıtma nedeniyle 597 bin kişinin hayatını kaybettiğini bildirdi. Yetkililer, ilaçlara direnç, iklim değişiklikleri ve insani felaketlerin biyolojik tehditlerle mücadeleyi engellediğini belirtiyor. 2023 yılında dünyada 263 milyon sıtma vakası tespit edilirken, vakaların yüzde 94’ü Afrika kıtasında görüldü.
Mynet
