Kamu sektöründe çalışan memurlar için çalışma saatleri, yıllar sonra değişiyor. Dünya genelinde yaygın olarak uygulanan 8 saatlik çalışma süresi, Türkiye'de haftada 45 saat olarak belirlenmişken, memurlar için bu süre haftalık 40 saat olarak devam ediyor. Ancak, pandemi sonrası esnek ve uzaktan çalışma yöntemlerinin yaygınlaşması, çalışma sürelerinin gözden geçirilmesini gündeme getiriyor.
DÜZENLEME GÜNDEMDE
Meclis Araştırma Hizmetleri Başkanlığı'nın yaptığı araştırmaya göre, dünya genelinde çalışma saatleri tarihsel olarak azalma eğiliminde. Uzun çalışma sürelerine engel olmak, iş gücünü korumak, halk sağlığına katkıda bulunmak ve ailelere daha fazla zaman ayırmak amacıyla çalışma saatleri düzenlemeleri gündemde.
TANIK GÖSTERİLEBİLİYOR
Fazla çalışma konusunda dava açılması durumunda ise ispat yükümlülüğü çalışana ait. Çalışan, fazla mesaiye kaldığını belgelemek için bordro, giriş-çıkış belgeleri veya işyeri kayıtlarını kullanabiliyor. Fazla çalışma, yazılı olarak belgelenemiyorsa tanık da gösterilebiliyor.
PARA YERİNE İZİN
İş Kanunu'na göre işveren, tatil ve izin günlerinde serbest zaman kullanımına izin vermiyor. Ancak çalışan, fazla mesai karşılığında zamlı ücret alabilir veya serbest zaman kullanabilir. Fazla çalıştığı her saate karşılık 1.5 saat serbest zaman kullanma hakkına sahip olan çalışanlar, bu durumu yazılı olarak başvurarak talep edebilirler.
6 AYA KADAR UZATILABİLİYOR
Çalışma sürelerinin haftanın günlerine göre farklı şekillerde dağıtılmasına denkleştirme deniyor. İşçi ve işveren anlaşmasıyla haftalık çalışma süresi belirlenebiliyor. Denkleştirme yapılan işyerlerinde 2 aylık süre içinde haftalık çalışma süresi, normal haftalık çalışma süresini aşamıyor. Turizm sektöründe ise bu süre 6 aya kadar uzatılabiliyor.
EN AZ BİR SAAT OLMALI
Günde 7.5 saat çalışanların ara dinlenmeleri fazla mesaide hesaba dâhil edilmiyor. İş Kanunu'na göre ara dinlenme süresi yarım saat olup, işveren isteğe bağlı olarak bunu uzatabiliyor. Ancak günde 7.5 saatten fazla çalışanların ara dinlenme süresi en az bir saat olmalıdır.
UYUMLU HALE GELMESİ AMAÇLANIYOR
Çalışma saatleri uluslararası sözleşmeler çerçevesinde düzenleniyor. Türkiye'de ise Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, sosyal güvenlik mevzuatını esnek çalışma modellerine uyumlu hale getirmek amacıyla çalışma yapıyor. Uzaktan, kısmi ve geçici süreli çalışmalarla iş dünyasının ihtiyaçlarına ve iş-özel yaşam dengesine uygun mevzuat düzenlemeleri üzerinde çalışılıyor.
DÜNYA ÖRNEKLERİ ŞÖYLE
Meclis araştırmasında, Türkiye'nin yanı sıra Fransa, Almanya, İngiltere, İsveç gibi birçok ülkenin çalışma saatleri uygulamalarına yer veriliyor. Örneğin, Fransa'da yasal haftalık çalışma süresi 35 saat iken, İngiltere'de fazla mesai dâhil 48 saati geçemiyor. Bazı ülkelerde ise şirketler, çalışma sürelerini 4 güne düşürerek deneyimlerini değerlendiriyor.
30 GÜN ÖNCE BİLDİRİLMELİ
Fazla çalışma ücreti, normal çalışma brüt ücretinin saat başına düşen miktarının yüzde 50 artırılmasıyla hesaplanıyor. Bu ücret, kıdem tazminatında da hesaba katılıyor. Çalışanlar, fazla çalışma yapmak istemiyorlarsa daha önce verdikleri onayı 30 gün önceden bildirerek geri alabilirler.
Bu gelişmelerle birlikte, kamu çalışanlarının çalışma saatleri ve fazla mesai uygulamalarında esneklik ve denge sağlayacak yeni düzenlemelerin gündeme gelmesi bekleniyor. Mevzuat değişikliklerinin, iş dünyasında ve çalışanların günlük yaşamında nasıl bir etki yaratacağı ise zamanla netlik kazanacak.
haber7
Güncel
13 Aralık 2023 - 10:31
Kamu çalışanlarında devrim: Yeni dönemde çalışma saatleri ve esneklik geliyor!
Türkiye'de kamu çalışanları için yeni düzenlemeler gündemde. Çalışma saatlerinde esneklik, uzaktan çalışma ve denkleştirme üzerine düzenlemeler planlanıyor. Mevzuat değişiklikleri, iş-özel yaşam dengesini artırmayı hedefliyor.
Güncel
13 Aralık 2023 - 10:31