Peygamber -sallâllâhu aleyhi ve sellem- Efendimiz’in 42 eğitim metodu:
1. Yaşayarak öğretirdi.
2. Dinî hükümleri tedrîcî bir sistemle yavaş yavaş öğretirdi.
3. Öğretirken îtidale ve insanları bıktırmamaya dikkat ederdi.
4. Şahsî farklılıkları göz önünde bulundurdu.
5. Karşılıklı konuşma ve soru-cevap metodunu kullanırdı.
6. Muhatabını aklî ve mantıkî izahlarla iknâ ederdi.
7. Zekâlarını açmak ve bilgi seviyelerini ölçmek için sualler sorardı.
8. Teşbih, temsil ve mukayeseler yapardı.
9. Mevzûyu izah etmek için şekiller çizerdi.
10. Sözle beraber jest ve mimiklerini de kullanırdı.
11. Hakkında bilgi vermek istediği şeyi yukarı kaldırıp gösterirdi.
12. Soru sorulmadığı hâlde söze başlayarak önemli bir meseleyi anlatırdı.
13. Muhatabının sorusuna ne eksik ne fazla tam cevap verirdi.
14. İhtiyaca binaen soruya fazlasıyla cevap verdiği de olurdu.
15. Bazen muhatabını, sorduğu şeyden daha mühim bir hususa yönlendirirdi.
16. Bazen kendisine yöneltilen soruyu tekrarlatırdı.
17. Verdiği cevabı tekrar ettirirdi.
18. Muhâtabını imtihan eder, doğru cevap verdiğinde onu takdir ederdi.
19. Kâbiliyetleri keşfedip geliştirirdi
20. Huzurunda vukû bulan bir hâdise karşısında sükûtu tercih ederdi (ikrâr).
21. Zuhûr eden imkân ve fırsatları eğitim için değerlendirirdi.
22. Latife ve şaka yoluyla öğrettiği şeyler de olurdu.
23. Öğrettiği hususu bazen yeminle tekit ederdi.
24. Ehemmiyetine binaen sözünü üç kere tekrar ederdi.
25. Meselenin ehemmiyetini göstermek için oturuşunu ve duruşunu değiştirirdi.
26. Bazen cevabı tehir ederek tekrar tekrar seslenirdi.
27. Sözlerinin kalıcı olması için muhâtabın omzunu veya elini tutardı.
28. Önce veciz bir şekilde söyler sonra tafsilat verirdi.
29. Bazen konuyu maddeleştirirdi.
30. Vaaz ve nasihat ederdi.
31. Bir şeyi bütünüyle emreder veya bütünüyle yasaklardı.
32. Tergîb ve terhîb metodunu kullanırdı.
33. Önceki insanlara dair kıssa ve haberler naklederdi.
34. Hayâ edilen meseleleri öğretirken nazik bir giriş yapardı.
35. Kadınlara öğretmeyi ve nasihat etmeyi de ihmal etmezdi.
36. Temâyülleri hayra yönlendirirdi.
37. Devamlı hayırlı şeyleri telkin ederdi.
38. Bazı mühim hataları hemen düzeltirdi.
39. Az da olsa îcâb ettiğinde kızardı.
40. Tâlim ve tebliğde yazıyı kullanırdı.
41. Yabancı dilleri öğrenmesi için bazı sahabeleri vazifelendirirdi.
42. Ümmetinin terbiye ve tezkiyesi için dua ederdi.
***
2022-2023 eğitim öğretim yılı 1. haftayı geride bıraktık. Kazasız belasız hayırlı bir eğitim öğretim yılı diliyorum. Allah’a emanet olun.