E vitamini vücutta, yağda çözünen en önemli "anti-oksidandır (paslanmayı geciktirici)." C vitamini ile birlikte kullanıldığında sinerjik etki gösterir. Cilt ve hücre yapısı için gerekli olan E vitamininin en önemli özelliği cildin bağışıklığını artırmasıdır.
C vitamini suda çözünen bir antioksidan olduğu için sadece cildin suda çözünür bölgelerinde serbest radikallerle savaşırken, E vitamini ise, lipid (yağ) çözünür kısımda çalışır. Eğer sadece C vitamini kullanıyorsanız, cildin lipid (yağ) bölümü yaşlanır. Burada C vitamini, E vitaminine ihtiyaç duyar.
E vitamini yönünden en zengin kaynaklar, sağlıklı yağlardır. Bunlar; bitkisel yağlı tohumlar (fındık, fıstık, ceviz gibi) ve bunlardan elde edilen yağlar, kuru baklagiller ve yeşil yapraklı sebzelerdir.
Özellikle kuruyemişler; yağ, protein, lif, vitamin ve mineraller yönünden oldukça zengindir. Düşük miktarda karbonhidrat içeren ve tokluk hissi veren bu besinleri çiğ ve en doğal haliyle tüketmek gerekir.
Ayrıca bu kabuklu kuruyemişleri ve yağlı tohumları, kilo aldıran besin grubu gibi düşünmek yerine, "sağlıklı yağ depoları" olarak kabul edilmelidir.
Cildimizi bu besinlerle içten besleyerek; dıştan daha esnek, daha nemli, daha ışıltılı, daha pürüzsüz ve daha genç bir görünüm elde edebiliriz.
E vitamininin cilt üzerindeki olumlu etkilerinin yanısıra;
* Koroner kalp hastalarında kandaki "iltihap yapıcı" protein (CRP) seviyesini düşürür. (CRP'nin varlığı, vücuttaki iltihabın yanısıra, kalp hastalığı riskinin de göstergesi kabul ediliyor.)
* Kandaki kötü kolesterolün (LDL) damar sertliği oluşumuna engel olur,
* Şeker hastalığının ilerlemesine engel olur,
* İltihabi rahatsızlıklar,
* Retina gelişimi,
* Katarakt,
* Alzheimer,
* Meme kanseri,
* Prostat kanseri (Gama Tokoferol formu) gibi birçok hastalık üzerinde olumlu etkiye sahip koruyucu antioksidandır.
E vitamini eksikliği; nadir görülen bir durumdur. Ancak (yağ emiliminin bozulduğu) siroz, safra tıkanması, pankreas yetmezliği gibi durumlarda ortaya çıkar ve kandaki kırmızı kan hücreleri de, bu vitaminin eksikliğinde kısa sürede ölür.
E vitamini fazlalığının; zararlı bir etkisi bu güne kadar görülmemiştir. Çünkü diğer yağda çözünen vitaminler kadar vücutta depolanamaz.
Ancak gereğinden fazla alan kişilerde birkaç gün içerisinde dışkı ve idrarla vücuttan atılır.
Çok yüksek dozlarda alındığında bulantı ve ishal yapabilir.
E Vitamini'nin Güzellik Ritüeline Katkıları Nelerdir?
Antioksidan etkili ilk cilt kremleri henüz piyasaya sunulmadan önce, güzellik bilincine sahip olan kadınlar, E vitamini kapsüllerini gözaltlarına ve kuruyan cilt bölgelerine sürülüyorlardı. Çünkü ince çizgiler üzerindeki etkisini çoktan keşfetmişlerdi. Ancak bu etkili preparatlar sonraki dönemlerde daha sofistike kremlerle yer değiştirdi.
Bebek merhemlerinden, pişirme yağlarına kadar birçok şekilde kullanılan E vitamini, hücre duvarındaki lipitleri (yağları) kaplayarak cildi serbest radikallerin olumsuz etkilerinden korur. Diğer bir deyişle koruyucu antioksidandır.
Diğer tüm vitaminler tek bir moleküle sahip iken, E vitamini sekiz ayrı fenolik bileşikten oluşmuştur. Bunlar dört Tocopherol ve dört Tocotrienol'dür. Bu sekiz doğal E vitamini formundan sadece "Alpha-Tocopherol" insan kanında bulunmaktadır. Yani insan yaşamı için bu vitaminin, E vitamini ailesindeki muhtemelen en önemli ferttir ve çoğu tamamlayıcı da yalnızca bu E vitamini formunun bulunmasının nedeni de budur.
Kozmetiklerde en çok kullanılan E vitamini türevleri; Alfa-tokoferol ve Tokoferol asetat olmakla birlikte,
- Tokoferol linoleat
- Tokoferol nikotinat
- Tokofersolan
- Tokoferol süksinat
- Potasyum askorbil-tokoferol fosfat gibi birçok E vitamini türevi güneş koruyuculardan, saç ve bebek bakım ürünlerine kadar birçok alanda kullanılmaktadır.
Kozmetikte en çok kullanılan Alfa-tokoferol genellikle yüzde 5 ya da daha az konsantrasyonlarda kullanılırken, Tokoferol-asetat daha düşük konsantrasyonlarda bulunmaktadır. Hatta Alfa- tokoferolün yüzde 0,2'den daha az konsantrasyonlarda bile cildin üst katmanı olan epidermis tabakasında E vitamini düzeyini artırdığı saptanmıştır.
Özellikle depigmentasyon tedavisinde sıklıkla kullanılan hidrokinon ve güneş koruyucu gibi ajanlarla birlikte C ve E vitamini içeren formülasyonların güvenli ve etkin olduğu bilinmektedir.
E vitamininin topikal uygulanmasında UV maruziyeti sonrasında eritem (ciltte oluşan kızarıklardan oluşan rahatsızlığa verilen bir isim), ödem ve güneş yanığı gibi sorunlarda da oldukça etkilidir.
Özetle; E vitamininin her iki formu da cilt ve vücut için olumlu etkilere sahiptir.
Tocopheroller; tek başlarına veya diğer antioksidan maddelerle birlikte kozmetik ürünlerde kullanılmaktadır.
Tocotrienol ise, E vitamininin diğer formlarından daha fazla antioksidan potansiyele sahiptir. Hücre zarında tümüyle dağılarak hızlı bir şekilde serbest radikallerle savaşır. Ayrıca son yıllarda Tokotrienollerin, tokoferollerden daha üstün aktivite gösterdiklerine dair bilimsel veriler mevcuttur.
(Tocotrienol'ler "HPE" olarak da adlandırılırlar.)
E vitamini içeren ürünlerin cilt üzerindeki olumlu etkilerine ek olarak;
* E vitamini, cildin bağ dokusunu güçlendirerek, cildin esnekliğinin artmasına ve kırışıklıkların azalmasını sağlar.
* Uzun vadeli kullanımda; cildi besleyici, koruyucu ve nemlendirici etki gösterir.
* Yara iyileşme prosesini hızlandırır.
* Saçlara parlak bir görünüm kazandırır.
* Kuru cilt tipinde meydana gelen pullanma sorununu giderir.
* Tırnakların kırılıp, soyulmasını engeller.
* Ciltte pigmentasyon oluşumunu engeller.
* Güneş yanığının sebep olduğu iltihaplanmayla mücadele ederken güneş koruyucuların etkisini artırır.
* Topikal uygulanan E vitamini cildin su tutma kapasitesini artırır.
UV ışınları, E vitamininin etkisini azalttığı için (C vitamininde olduğu gibi) gündüz güneş koruyucu ile birlikte ya da geceleri uygulanması daha doğru olur.
Uyarı:
- Antioksidan maddelerin kozmetik ve dermokozmetik ürünlerde kullanımı sırasında cilt üzerinde irritasyon, toksisite ve renk değişimlerine dikkat edilmelidir.
- Antioksidan madde ve miktarının (yüzde oranı) doğru seçiminin yanısıra yüksek kalitede olmasına özen gösterilmelidir.
- E vitamini içeren topikal ürünlerin etiketlerini okurken, "Yüksek etkili E (high potency E) ya da HPE" sözcüklerinin bulunmasına dikkat edilmelidir.
Cilt sağlığında altın standart olarak bilinen A, C ve E vitaminleri yazı dizisi burada sona eriyor.
Hepinize sağlıklı günler dilerim.
"ÜRÜN SEÇİMİNDE DOĞRU ADRES, DERMATOLOĞUNUZDUR."