2024 yılının bütçe görüşmeleri Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde geçen hafta itibariyle başladı.
TBMM'ye sunulan bütçe tasarısına göre 2024’te bütçe giderleri 11 trilyon 89 milyar lira, geliri ise 8 trilyon 437 milyar lira olarak tahmin edildi.
2024 Bütçesi’nde en büyük gelirin KDV’den elde edilmesi, en büyük harcamanın ise cari transferlere yapılması öngörülüyor. Özel Tüketim Vergisi’nden elde edilecek 1 trilyon 404 milyar TL ile birlikte, dolaylı vergilerin vergi gelirleri içindeki payının yüzde 52,7 olması bekleniyor.
12. Kalkınma Planı’nda gelir dağılımı eşitliği vurgusu yapılırken, sıklıkla tartışma konusu olan dolaylı vergilerin payında gerileme öngörülmüyor.
Cari yıl içinde kullanıma sunulan, faydası bir yıl içinde tüketilen ve karşılığı olmayan harcamalar olarak tanımlanan ve devletin kendisinin doğrudan harcamayıp kurumlara/kişilere çeşitli ihtiyaçları için transfer ettikleri kalemlerden oluşan cari transferler ise, bütçede en büyük gider kalemini oluşturuyor.
Bütçenin en yüksek harcaması 4 trilyon TL ile cari transferler için yapılırken, deprem harcamaları için 1 trilyon 28 milyar TL kaynak ayrılıyor.
Gelelim bütçe açığına; Bütçe açığının ise 2 trilyon 652 milyar TL olarak bütçede yer aldığı görülüyor. "Bugün bu rakam nedir?" diye sorarsanız, daha geçen gün açıklandı. 2023 yılı Ocak-Kasım bütçe açığı 532,5 milyar TL oldu. 2022 yılında ise aynı dönemde bu açık, 20,5 milyar TL idi.
2023 yılı bütçesinde 887 milyar TL olan eğitim harcamalarına ayrılan kaynak 1 trilyon 615 milyar TL’ye çıkarılıyor. Sağlık harcamaları için 1 trilyon 650 milyar TL, sosyal yardım ve destekler için 497 milyar TL kaynak ayrılıyor.
Tarım için 384 milyar TL ve reel sektör destekleri için 376,5 milyar TL ödenek öngörüldü. Bütçe kanun teklifinde savunma ve güvenlik için ayrılan bütçe 1 trilyon 113,5 milyar TL oldu. Mahalli idarelere ayrılan kaynak 2023’te 520 milyar TL iken, 860 milyar TL’ye çıkarıldı.
İktidarın iki seçenekten birisini tercih etmesi aşamasına doğru ilerliyoruz: Ekonomide küçülmeye ve işsizliğe razı olmak ya da faiz artırımlarından vazgeçip ekonomiyi bu haliyle gidebildiği yere kadar götürmeye çalışmak.
Zaten Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz da zaten saklamadı. Yılmaz, “2024 yılında parasal sıkılaştırma koşullarının etkisiyle işsizlik oranının hafif bir yükseliş olacak" dedi.
Bu kadar uzun uzun yazdım ama anlamayanlar için tek bir cümleyle özetleyeyim; 2024 yılı bütçe tasarısındaki veriler gösteriyor ki, ekonomik krizin faturası dolaylı vergi ve istihdamdaki düşüşle her zaman olduğu gibi yine dar gelirliye çıkacak.
***
ASGARİ ÜCRET BUGÜN AÇIKLANABİLİR: İlk toplantısını 12 Aralık'ta yapan Asgari Ücret Tespit Komisyonu'noda görüşmelerin dördüncü tura uzamadan hızla sonuca ulaşma yönünde irade ortaya konulmasının ardından özler bugünkü toplantıya çevrildi. Bu kapsamda, 18 Aralık olarak kararlaştırılan ikinci toplantıda, tarafların ücret önerilerini açıklaması ihtimali yüksek.