Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun 2021 yılı sonu itibariyle bankalardaki tasarruf mevduatları, tüketici, kredileri, kredi kartları ve takipteki alacaklarla ilgili son verileri belli oldu.
Ben de Samsun'a ait istatistikleri merakla inceledim.
Samsun'da bankalardaki tasarruf mevduatından başlayalım. Yurt dışı hariç, 2020 sonu itibariyle tasarruf mevduatı 17.7 milyar TL'den 2021 sonu itibariyle 27.4 milyar TL'ye ulaşmış durumda.
Buna göre tasarruf mevduatı; 2007-2021 döneminde, Türkiye’de yüzde 1225.9 oranında artarken, Samsun'da yüzde 1156.1 oranında, 2021 sonunda ise bir önceki yılsonuna göre yüzde 54.2 oranında artmış durumda.
Samsun'un bankalardaki toplam mevduat stoku ise 2021 sonunda 34.3 milyar TL...
Gelelim kişi başına düşen tasarruf mevduatına; Samsun'da kişi başı mevduat 2020 sonunda 13 bin 083 TL iken, 2021 sonunda 19 bin 957 TL.
Madalyonun bu kısmı güzel ama diğer tarafta durum hiç de iyiye gitmiyor.
Nakit darlığına düşen esnaf ve vatandaşların yanı sıra, sanayici ve işadamları da bankalardan kredi alabilmek için adeta sıraya girmişler. Buna göre Samsun'da, nakdi kredi stoku (yurt dışı hariç), 2020 sonunda 28.2 milyar TL iken 2021 sonunda 36.3 milyar TL'ye çıkmış durumda.
Aslında 2007 yılından bu yana nakdi kredi stoku; 2007-2021 döneminde, Samsun'da yüzde 1,586.7 oranında, 2020 yılına göre ise yüzde 28.8 oranında artmış durumda.
Bankalardan çekilen bu kredilerin ne kadarı yatırıma dönüşebildi dersiniz?
Gelelim asıl zor bölüme; Samsun'da takipteki alacak tutarı; 2021 sonu itibariyle 1.01 milyar TL. Buna göre takipteki alacak miktarı 2007'den 2021'e sonuna kadar Türkiye'de 1,445 oranında, Samsun'da ise yüzde 2,756.4 oranında artmış.
Kişi başına düşen takipteki alacak meblağı ise 2020 sonunda 745 TL iken 2021 sonunda 737 TL.
Samsun'da kullanılan tüketici kredilerinde de artış var. 2020 sonunda Samsunlu bankalardan 9.2 milyar TL tutarında tüketici kredi kullanmışken, 2021 sonunda bu meblağ 10.3 milyar TL'ye ulaştı.
Samsun'da takipteki tüketici kredi meblağı ise, 2020 sonunda 158.9 milyon TL'den 2021 sonunda 257.1 milyon TL'ye yükseldi.
Takipteki tüketici kredileri; 2007-2021 döneminde, Türkiye’de yüzde 1,764.3 oranında, Samsun'da ise yüzde 3,628.2 oranında arttı.
2021 sonunda ise bir önceki yıl sonuna göre, Türkiye’de yüzde 58.4. Samsun'da ise bu artış, yüzde 61.8.
Ve kredi kartları. Türkiye’de bankaların bireysel kredi kartı alacakları, 2020 sonunda 144.7 milyar TL iken 2021 sonunda 209.9 milyar TL.
Samsun'da ise kredi kartı alacakları 2020 sonunda 1.94 milyar.
2021 sonunda ise bu rakam adeta rekor kırmış durumda. Samsun'da toplam kredi kartı alacağı tam 3.02 milyar TL'ye ulaştı.
Buna göre bankaların bireysel kredi kartı alacakları da 2021 sonunda bir önceki yıl sonuna göre Türkiye’de yüzde 45.1, Samsun'da ise yüzde 56.2 artmış durumda.
2008'den bu yana 2021 sonuna kadar Samsun'da bankaların kredi kartı alacaklarındaki artış ise yüzde 632.7.
EN ZOR DURUMDAKİLER: İNŞAAT VE TURİZM
Son olarak Samsun'un 2021 yılı sektörler itibariyle kredi performansına ilişkin verileri de ortaya koyalım. Bunu yaparken takipteki alacakların toplam nakdi krediler içerisindeki payını ve Türkiye sıralamasını da belirtelim;
Sektörler içerisinde ödenemeyen krediler üzerinden bakıldığında en zor durumda olan sektörün inşaat sektörü olduğu anlaşılıyor. Samsun'da ödenemeyen krediler içerisinde bu sektörün payı yüzde 6.2.
İnşaat sektörünü turizm takip ediyor. Alacaktaki kredilerin yüzde 5'i, bu sektöre ait.
Takipteki kredilere açısından tekstil ve tekstil ürünleri sektörünün payı yüzde 4.1, gıda sektörünün yüzde 4, toptan ticaret sektörünün yüzde 4, diğer tüketici sektöründe yüzde 3.5, enerji sektöründe yüzde 3, ziraat ve balıkçılık sektöründe yüzde 2.4, metal ve işlenmiş maden sektöründe yüzde 1.5, finansal kuruluşlar sektöründe yüzde 1.3, taşıt sektöründe yüzde 1, konut sektöründe ise yüzde 0.3.
Bütün bu rakamlar Samsunlunun her geçen yıl bankalara daha fazla borçlandığını, takipteki borçların da azalmak yerine her geçen yıl daha da arttığını ortaya koyuyor.
Her geçen gün bankalara daha çok borçlanan ama istediği büyümeye bir türlü ulaşamayan, olduğu yerde debelenen bir Samsun.
Bu kadar kredi, tasarruf nasıl oluyor da yatırıma, üretime dönüşmüyor.
Ben asıl merak ettiğim bu…